Οι εκλογές που πλησιάζουν είναι ένα διαχρονικό θέμα που πολλές φορές έχει αποτελέσει έμπνευση για τον κινηματογράφο.
Πολλές σπουδαίες ελληνικές κωμωδίες αναφέρονται σε αυτές, σατιρίζοντας την πραγματικότητα, αλλά και τον πολιτικό στίβο.
Από τον «Μαυρογιαλούρο» Λάμπρο Κωνσταντάρα, μέχρι και τη «Βουλευτίνα» Ρένα Βλαχοπούλου, ρόλοι και ταινίες που έχουν γράψει ιστορία και είναι επίκαιρες μέχρι σήμερα, στις εκλογές του 2023.
Ας απαριθμήσουμε λοιπόν τις ταινίες που χαρίζουν άφθονο γέλιο από τη μία, αλλά και προκαλούν τον προβληματισμό και τη σκέψη για διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής πραγματικότητας.
Θανασάκης ο πολιτευόμενος
Ταινία του 1954 με έναν διαφορετικό Ντίνο Ηλιόπουλο, με μουστάκι και χωρίς τα χαρακτηριστικά γυαλιά του, σε έναν κωμικό μεν ρόλο, με πολλές όμως κοινωνικές προεκτάσεις.
Στο πλάι του πρωταγωνιστούν η Άννα Συνοδινού στον ρόλο της μεγαλοπιασμένης αδερφής του και ο Βύρωνας Πάλλης ως Θανασάκης.
Το σενάριο ανήκει στον Αλέκο Σακελλάριο και τον Χρήστο Γιαννακόπουλο, ενώ η σκηνοθεσία είναι του Αλέκου Σακελλάριου. Η ταινία έχει χαρακτηριστεί ως η καλύτερη ηθογραφία των προσβεβλημένων από το μικρόβιο του πολιτικού και των κατ’ επάγγελμα πολιτευτών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ταινία αυτή έκαναν την πρώτη κινηματογραφική τους εμφάνιση τρεις μεγάλες ηθοποιοί, η Άννα Συνοδινού, η Κάκια Παναγιώτου και η Δέσπω Διαμαντίδου.
Η υπόθεση της ταινίας
Η Μαίρη (Άννα Συνοδινού), κόρη εύπορης οικογένειας μεγαλομπακάληδων, επιστρέφει από την Ελβετία μετά το τέλος των σπουδών της παντρεμένη με έναν νεαρό επιστήμονα, τον Θανασάκη (Βύρων Πάλλης), ο οποίος επιστρέφει στην Ελλάδα αποφασισμένος να την “υπηρετήσει” ως πολιτικός.
Με την οικονομική βοήθεια του κουνιάδου του, Μελέτη (Ντίνος Ηλικόπουλος), κατεβαίνει στις εκλογές, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Γρήγορα όμως προκηρύσσονται νέες εκλογές και αποφασίζει να ξαναπολιτευτεί, απαιτώντας ξανά την οικονομική συμπαράσταση του κουνιάδου του, ο οποίος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου πως νέα προεκλογική εκστρατεία θα ήταν οικονομική αυτοκτονία. Αποσπώντας εκβιαστικά χρήματα όμως ξανακατεβαίνει στις εκλογές, χωρίς την παραμικρή επιτυχία.
Όλον αυτόν τον καιρό, τα οικονομικά προβλήματα του Μελέτη αυξάνονται, ενώ η Μαίρη τον πιέζει να πουλήσει το οικογενειακό τους μαγαζί. Ο Θανασάκης δεν καταφέρνει να εκλεγεί και για τρίτη φορά, και το πατρικό της Μαίρης κινδυνεύει να βγει σε πλειστηριασμό για τα χρέη των εκλογών.
Η Μαίρη με μεσολάβηση της μητέρας μιλάει στο μαγαζί με τον Μελέτη για τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα με τις αποτυχημένες προσπάθειες να πολιτευτεί ο Θανασάκης, και την απόφασή τους να εργαστούν. Ο Θανασάκης καταλήγει να φοράει την ποδιά και να βοηθάει στην φόρτωση κασόνων σε φορτηγό!
Υπάρχει και Φιλότιμο
Η κλασικότερη ίσως ελληνική ταινία που αναφέρεται στις εκλογές, με πρωταγωνιστή τον Λάμπρο Κωνσταντάρα στον ρόλο του βουλευτή Μαυρογιαλούρου.
Είναι βασισμένη στο θεατρικό έργο «Ανώμαλη Προσγείωση» του Αλέκου Σακελλάριου και του Χρήστου Γιαννακόπουλου, το οποίο είχε ανέβει στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν με τους Βασίλη Διαμαντόπουλο και Δημήτρη Χατζημάρκο, ενώ η σκηνοθεσία της ταινίας ανήκει στον Αλέκο Σακελλάριο.
Μάλιστα, η ταινία διαχρονικά γνώρισε τόσο μεγάλη επιτυχία, που το επίθετο «Μαυρογιαλούρος» χρησιμοποιείται ευρέως ως έκφραση, στην καθημερινότητα για την περιγραφή πολιτικών που τάζουν «λαγούς με πετραχήλια».
H υπόθεση της ταινίας
Ο υπουργός Ανδρέας Μαυρογιαλούρος, με αφορμή τα εγκαίνια ενός μαιευτηρίου, επισκέπτεται το χωριό της εκλογικής του περιφέρειας, την Πλατανιά. Μετά από ένα ατύχημα, ανακαλύπτει την αλήθεια για το τί σκέφτεται ο κόσμος για αυτόν, πώς ζουν οι άνθρωποι στην εκλογική του περιφέρεια, τί πραγματικά χρειάζονται, αλλά και το ρόλο που παίζουν οι κομματάρχες του.
Έτσι, αποφασίζει να παραιτηθεί από τη θέση του υπουργού, αφού πρώτα επιπλήξει σε έντονο ύφος τους συνεργάτες του.
Τζένη Τζένη
Πρόκειται για την εμπορικότερη ταινία της Τζένης Καρέζη, παραγωγής Φίνος Φιλμ, η οποία προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 21 Φεβρουαρίου του 1966 και τα εξωτερικά γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στις Σπέτσες.
Στο πλευρό της ο Ανδρέας Μπάρκουλης, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας και ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο οποίος και υποδύεται τον πατέρα της, που είναι κομματάρχης του νησιού.
Κομματάρχης είναι ο άνθρωπος ο οποίος επηρεάζει τους κατοίκους μιας περιοχής να ψηφίσουν εκείνον που αυτός προτείνει.
Στην ταινία «Τζένη Τζένη» εγκαινιάζεται και η συνεργασία της Νόρας Βαλσάμη με τη Φίνος Φιλμ, η οποία και εμφανίζεται σε μια μόνο σκηνή ως τραγουδίστρια, ερμηνεύοντας το κομμάτι «Το μεγάλο μυστικό μου», με τη φωνή της ντουμπλαρισμένη από την Καίτη Χωματά.
Η υπόθεση της ταινίας
Η φοιτήτρια φιλολογίας Τζένη Σκούταρη, κόρη του τοπικού κομματάρχη Κοσμά Σκούταρη, επισκέπτεται συχνά την ιδιωτική βιβλιοθήκη του εφοπλιστή Μίλτου Κασσανδρή, πολιτικού αντιπάλου του πατέρα της.
Ο Κασσανδρής προετοιμάζει τον ανιψιό του – και παιδικό φίλο της Τζένης – Νίκο Μαντά, για υποψήφιο βουλευτή στις προσεχείς εκλογές. Ο συνυποψήφιός του Γκόρτσος έχει προβάδισμα, ενώ υποστηρίζεται από τον Σκούταρη, ο οποίος αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα. Έτσι, ο Κασσανδρής αποφασίζει να υποχρεώσει την Τζένη να παντρευτεί με λευκό γάμο τον ανιψιό του, ενώ παράλληλα ξελασπώνει οικονομικά τον πατέρα της, προκειμένου να εξασφαλίσει την εκλογή του ανιψιού του. Ο λευκός γάμος, όμως, θα φέρει τον έρωτα ανάμεσα στο ζευγάρι με απρόσμενες εξελίξεις.
Η βουλευτίνα
Η Ρένα Βλαχοπούλου, μαζί με ένα πολύ δυνατό καστ πρωταγωνιστεί στην ταινία «Βουλευτίνα», η οποία και έκανε πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες το 1966.
Στο πλευρό της ο Σταύρος Ξενίδης, στον ρόλο του μνηστήρα της που προσπαθεί διακαώς να γίνει βουλευτής και ο Νίκος Ρίζος.
Αξίζει να σημειωθεί πως στην ταινία κάνει γκεστ ο Λαυρέντης Διανέλλος, για την ακρίβεια η φωνή του, καθώς υποδύεται έναν βουλευτή που μαλώνει με την κεντρική ηρωίδα της ταινίας.
Επίσης, η ταινία αυτή είναι μια από τις τρεις που γύρισε η Βλαχοπούλου στο σύντομο διάστημα παραμονής στην στην εταιρεία Καραγιάννης-Καρατζόπουλος, αντίπαλο δέος της Φίνος Φιλμ. Οι άλλες δυο ήταν «Η ζηλιάρα» και το «Βίβα Ρένα».
Η υπόθεση της ταινίας
Η Ρένα Βαρλάμου είναι αρραβωνιασμένη με τον Περικλή Αράπη, οινοπαραγωγό στο επάγγελμα και υποψήφιο βουλευτή με το Εθνικό Αναδιοργανωτικό Κόμμα Περικλής Αράπης. Ο Περικλής έχει αποτύχει 6 φορές να βγει βουλευτής, με αποτέλεσμα λόγω οικονομικών δυσκολιών να καθυστερεί τον γάμο τους για 4 χρόνια.
Στην τελευταία του πολιτική προσπάθεια, η Ρένα αποφασίζει να των βοηθήσει στην προεκλογική του εκστρατεία αλλά εκείνος αποτυγχάνει και πάλι στις εκλογές και κοντεύει να χρεοκοπήσει (με χρέος 380.000 δραχμές).
Η ιστορία περιπλέκεται όταν το όνομα της Ρένας μπαίνει στο ψηφοδέλτιο ενός θείου της, του Ιακώβου Μενεξέ από την Κέρκυρα, ο οποίος πεθαίνει και η Ρένα, ως μοναδική επιλαχούσα στο ψηφοδέλτιο, με μόλις 80 σταυρούς βγαίνει βουλευτής.
Οι 900 της Μαρίνας
Μια ταινία, η οποία μπορεί στην εποχή της να μην έκανε ιδιαίτερη επιτυχία, όμως έμεινε διαχρονική, καθώς περιγράφει μια εποχή στην οποία και υπήρχαν οι λεγόμενοι «κομματάρχες» που επηρέαζαν τους κατοίκους.
Στους «900 της Μαρίνας» τον ρόλο αυτόν παίζει ο Άρης Μαλλιαγρός, ο οποίος και δίνει ως προίκα για την κόρη του Μαρίνα 900 ψήφους, όσοι είναι δηλαδή και οι κάτοικοι του χωριού!
Την Μαρίνα υποδύεται η Γκέλυ Μαυροπούλου, ενώ μικρό, αλλά χαρακτηριστικό ρόλο έχει και ο Θανάσης Βέγγος.
Η υπόθεση της ταινίας
Σε ένα επαρχιακό χωριό, ένας παλαίμαχος βουλευτής, ο Δαμαλάς, και ένας νεαρός δικηγόρος, ο Ντίνος (Νίκος Τζόγιας), γιος του γιατρού της περιοχής, είναι αντίπαλοι στις επικείμενες εκλογές. Βασικός ρυθμιστής του εκλογικού μαγειρείου είναι ο πανίσχυρος πρόεδρος του χωριού, ο Σπύρος Δαλέγκος (Άρης Μαλιαγρός), που επηρεάζει άμεσα 900 από τους κατοίκους του. Αυτά τα εννιακόσια κουκιά είναι η μοναδική προίκα της δασκάλας κόρης του, της Μαρίνας (Γκέλυ Μαυροπούλου), που είναι ερωτευμένη με τον Ντίνο, και εκείνος ανταποκρίνεται αλλά η συνείδησή του δεν του επιτρέπει να δεχτεί την ανόσια συναλλαγή που του προτείνει ο Δαλέγγος ο οποίος μετά από αυτά αποφασίζει να υποστηρίξει τον Δαμαλά.
Η Μαρίνα, όμως, αλλάζει κρυφά τα ψηφοδέλτια που μοιράζουν οι άνθρωποι του πατέρα της και έτσι χαρίζει την εκλογή στον αγαπημένο της ο οποίος, μετά τη νίκη του, πηγαίνει να τη ζητήσει από τον πατέρα της, βέβαιος πως κέρδισε την εκλογική μάχη με το σπαθί του…
Η κυρία δήμαρχος
Ταινία του 1960 με πρωταγωνιστές τους Βασίλη Αυλωνίτη και Γεωργία Βασιλειάδου, που υποδύονται τους υποψήφιους δημάρχους που μισιούνται, όμως τα παιδιά τους έχουν δεσμό.
Ποιος κερδίζει τελικά τις εκλογές;
Στην ταινία παίζουν επίσης οι Αλέκα Στρατηγού, Νίκος Φέρμας, Κούλα Αγαγιώτου, αλλά και ο Νίκος Κούρκουλος στα πρώτα του βήματα.
Ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας είναι η πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση του Στέλιου Καζαντζίδη, που μαζί με τη Μαρινέλλα ερμηνεύουν δυο κομμάτια, τη «Ζιγκουάλα» και το «Για μας ποτέ μην ξημερώσει».
Το σενάριο υπογράφουν οι Βίων Παπαμιχάλης , Νέστορας Μάτσας και τη σκηνοθεσία ο Ροβήρος Μανθούλης.
Στουρνάρα 288
Η ταινία «Στουρνάρα 288» που εναλλακτικά ονομάζεται «Φτώχεια και Αριστοκρατία» είναι του 1959, την οποία και υπογράφει ο Ντίνος Δημόπουλος.
Αφηγείται τις ιστορίες των ενοίκων μια πολυκατοικίας, μεταξύ των οποίων και του βουλευτή Καλοχαιρέτα, τον οποίο και υποδύεται ο ηθοποιός Απόστολος Αβδής, που «έφυγε» από τη ζωή μόλις έναν χρόνο αργότερα το 1960.
Ο βουλευτής Καλοχαιρέτας, λοιπόν, υπόσχεται ρουσφιέτα και διορισμούς, προκειμένου να μαζέψει ψήφους και τελικά δεν κρατάει τις υποσχέσεις του, σατυρίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ελληνική πραγματικότητα.
Μια ακόμη ενδιαφέρουσα πληροφορία για την ταινία είναι ότι η οδός Στουρνάρα δε φτάνει μέχρι το 288 και το νούμερο της πολυκατοικίας είναι φανταστικό.
Είναι από τις λίγες ελληνικές ταινίες που πρωταγωνιστούν τόσοι θρυλικοί ηθοποιοί μαζεμένοι:
Ορέστης Μακρής, Σμαρούλα Γιούλη, Ντίνος Ηλιόπουλος, Σοφία Βέμπο, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Μπεάτα Ασημακοπούλου, Ντίνα Τριάντη, Νίκος Καζής, Μαίρη Χρονοπούλου, Νίκος Φέρμας, Βούλα Χαριλάου, Μαρίκα Κρεββατά, Γιώργος Γαβριηλίδης, Απόστολος Αβδής
Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας
Ο Θανάσης Βέγγος σε μια συγκλονιστική ερμηνεία, μέσα στην οποία αποτυπώνεται η αγωνία του Έλληνα πολίτη για το τι θα ψηφίσει.
Είναι σπονδυλωτή ταινία που αποτελείται από δυο μέρη. Επίσης, προβλήθηκε το 1976 και πρόκειται για την τελευταία συνεργασία του Θανάση Βέγγου με τη Φίνος Φιλμ και την προτελευταία ταινία της εταιρείας, πριν από τον θάνατο του ιδρυτή της, Φιλοποίμην Φίνο έναν χρόνο αργότερα.
Στο πλευρό του Θανάση Βέγγου, πρωταγωνιστούν οι επίσης συγκλονιστικοί Ηλίας Λογοθέτης και Αντώνης Παπαδόπουλος.
Η υπόθεση της ταινίας
Η ταινία αποτελεί ένα δίπτυχο πάνω στη δικτατορία του Μεταξά (1936-1940) και στη δικτατορία των συνταγματαρχών (1967-1974). Στο πρώτο μέρος, η μεταξική δικτατορία αποδίδεται με ένα τσίρκο, στο οποίο ο Θανάσης εργάζεται ως κλόουν και προσπαθεί να συγκαλύψει τη δράση ενός φίλου του που δρα εναντίον του καθεστώτος. Στο δεύτερο μέρος, βλέπουμε τον Θανάση να ταλαιπωρείται εξαιτίας της αγνότητας του, ενώ ο παραλογισμός της εξουσίας καθίσταται ανάγλυφος.
Ένας ήρωας με παντούφλες
Το «κύκνειο άσμα» του Βασίλη Λογοθετίδη δεν έχει άμεση σχέση με τις εκλογές, όμως απεικονίζει τέλεια την πολιτική πραγματικότητα της Ελλάδας, μέσα από τις τρομερές ερμηνείες, αλλά και την πένα των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου.
Εκείνη την περίοδο ο Αλέκος Σακελλάριος είχε προτείνει άλλα δύο σενάρια στον Βασίλη Λογοθετίδη, εκείνος όμως που γνώριζε την σοβαρότητα της κατάσταση της υγείας του, καθώς αντιμετώπιζε πρόβλημα με την καρδιά του, δίχως άλλη σκέψη επέλεξε για το κύκνειο άσμα του στον κινηματογράφο τον «Ήρωα» παρόλο που ο συγκεκριμένος ρόλος δεν ήταν κωμικός.
Η τελευταία σκηνή της ταινίας είναι «γροθιά στο στομάχι», όπου ο στρατηγός κοιτάει την ολόφωτη πλατεία με το άγαλμά του από το μπαλκόνι του σπιτιού, που του έχουν κόψει το ρεύμα, επειδή δεν είχε χρήματα να το πληρώσει.
Τελικά «έφυγε» από τη ζωή δυο χρόνια αργότερα, στις 20 Φεβρουαρίου του 1960.
Ηθοποιοί: Βασίλης Λογοθετίδης, Ίλυα Λιβυκού, Βύρων Πάλλης, Ευάγγελος Πρωτοπαππάς, Λαυρέντης Διανέλλος, Νίτσα Τσαγανέα, Νίκος Φέρμας, Θάνος Τζενεράλης
Η υπόθεση της ταινίας
Η ταινία αφηγείται τη ζωή του Λάμπρου Δεκαβάλα, ενός απόστρατου στρατηγού (Βασίλης Λογοθετίδης), που παρά τους αγώνες και τις θυσίες του για το έθνος ζει φτωχικά με την οικογένειά του. Το κυρίως μέρος της ταινίας εξιστορεί ότι μετά από τόσους αγώνες, τελικά το έθνος τον επαινεί, αφιερώνοντάς του ένα άγαλμα στην πλατεία που βρίσκεται έξω από το σπίτι του.
Όμως οι προθέσεις αυτών που τον τιμούν, δεν είναι τόσο ανιδιοτελείς όσο δείχνουν…
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ