Τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές λόγω των αυξήσεων στους λογαριασμούς αποτυπώνει έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ).
Η έρευνα έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2021 μέσω Πανελλήνιας Έρευνας σε δείγμα 859 καταναλωτών. Καταγράφονται ιδιαίτερα ενδιαφέροντα συμπεράσματα και τάσεις σε σχέση με τις αγοραστικές συνήθειες του κοινού από την επίδραση της πανδημίας, ενώ περιλαμβάνει και τον δείκτη καταναλωτικού κλίματος λιανικής.
Από την έρευνα προέκυψε ότι ένα στα δύο νοικοκυριά μειώνουν άλλες καταναλωτικές δαπάνες για να ανταπεξέλθουν στο κόστος των πάγιων λογαριασμών, με αιχμή την ακρίβεια στο κόστος ενέργειας.
Οι αυξημένοι λογαριασμοί «αδυνατίζουν» το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών οδηγώντας σε επιδείνωση το καταναλωτικό κλίμα κατά το τελευταίο εξάμηνο.
Αρνητική επίδραση των αυξήσεων στην ενέργεια
Η αρνητική επίδραση που έχει η αύξηση του κόστους ενέργειας στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών επιδρά φανερά στις αλλαγές της συμπεριφοράς των καταναλωτών το τελευταίο εξάμηνο. Οι συνέπειες από την πανδημία του κορωνοϊού έχουν περάσει σε δεύτερο πλάνο.
Μη ικανοποιητική περίοδος για αγορές
Ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος λιανικής στο πρώτο σχήμα, τον Δεκέμβριο του 2021 διαμορφώθηκε στο -45, μειωμένος σε σχέση με τον μήνα βάσης, τον Οκτώβριο του 2019 και μειωμένος σχέση με την αντίστοιχη μέτρηση του Δεκεμβρίου 2020. Όπως φαίνεται, η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν έχει να κάνει τόσο με τις μέχρι σήμερα προσδοκίες των καταναλωτών, αλλά κυρίως λόγω της παρούσας κατάστασης των καταναλωτών για το προσεχές διάστημα.
Συγκεκριμένη η μείωση στον υπο-Δείκτη παρούσας κατάστασης ήταν από το -31 στο -40, ενώ αντίθετα ο υπό-δείκτης προσδοκιών καταγράφει την ίδια χαμηλή τιμή με τον Δεκέμβριο 2020 -51. Πρακτικά αυτό που καταγράφεται είναι σταθερές προσδοκίες, αλλά επιβάρυνσή των οικονομικών των καταναλωτών, κάτι που έχει να κάνει με το αυξημένο κόστος ενέργειας όπως θα φανεί και σε λοιπούς δείκτες.
Συγκεκριμένα, όπως αποτυπώνεται και στις επί μέρους ερωτήσεις στο δεύτερο σχήμα, οι καταναλωτές θεωρούν ότι είναι δεν είναι μία ικανοποιητική περίοδος για να κάνουν αγορές, τόσο οι ίδιοι, όσο και γενικά. Μάλιστα την κατατάσσουν ως τη χειρότερη περίοδο για σημαντικές αγορές τα τελευταία δύο χρόνια.
Αρνητικές προσδοκίες
Το αυξημένο κόστος ενέργειας επιδρά αρνητικά στις προσδοκίες για δαπάνες.
Όπως καταγράφεται στο τρίτο σχήμα, το 50% εκτιμά ότι το πρώτο εξάμηνο 2022 οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφέλειας θα είναι αυξημένο. Αντίθετα, το 46% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων το πρώτο εξάμηνο 2022 θα είναι μειωμένες, ενώ μόλις το 15% ότι θα είναι αυξημένες.
Το ίδιο ισχύει για τις υπηρεσίες (εισιτήρια, εστίαση) για τις οποίες επίσης εκτιμάται από το 34% του κοινού μείωση και μόλις 14% αύξηση. Σχετικά θετική είναι η μέτρηση σε σχέση με τη φορολογία για την οποία το 75% εκτιμά ότι θα μείνει αμετάβλητη, το 20% ότι θα παρουσιάσει μείωση και το 5% αύξηση.
Αυξήθηκαν οι δαπάνες για λογαριασμούς από το 25% στο 30% σε ένα χρόνο
Οι πληρωμές λογαριασμών αποτελούν με διαφορά την μεγαλύτερη δαπάνη των νοικοκυριών ως ποσοστό του εισοδήματός τους.
Όπως φαίνεται στο τέταρτο σχήμα, αποτελούν το 30% έναντι 25% τον προηγούμενο Δεκέμβριο. Αντίθετα μειωμένες είναι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων σε σχέση με τον προηγούμενο Δεκέμβριο από 31% σε 26%.
Αυξημένες οι δαπάνες για φόρους
Σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες δαπανών, οι δαπάνες για φόρους καταγράφονται αυξημένες, αλλά σε συνήθη για τον μήνα Δεκέμβριο επίπεδα (καθώς τον συγκεκριμένο μήνα γίνονται πληρωμές φόρου εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, τέλη κυκλοφορίας κλπ). Οι υπόλοιπες δαπάνες όπως υπηρεσίες και ενοίκια δεν παρουσιάζουν ουσιαστική μεταβολή.
Συγκεκριμένα για τις δαπάνες για αγορές προϊόντων που αποτελεί και το κύριο αντικείμενο της μελέτης, σημειώνεται ότι πλέον αντιπροσωπεύουν μόνο το 26% των συνολικών δαπανών. Όπως καταγράφεται στο πέμπτο σχήμα, η κύρια κατηγορία αγορών όσον αφορά τις δαπάνες είναι τα τρόφιμα και ποτά με ποσοστό 41% με μείωση από 49% το 2020 (περίοδος με Lockdown).
Υποχωρούν εστίαση και είδη ρουχισμού – Αυξάνονται οι αγορές σε ηλεκτρικά-ηλεκτρονικά είδη
Η εστίαση, η οποία είχε ανακάμψει το καλοκαίρι βρισκόταν στη δεύτερη θέση μαζί με τα είδη ρουχισμού, υποχωρεί από 11% σε 7% και τα εισιτήρια ξενοδοχεία από 4% σε μόλις 2%. Αντίθετα, αύξηση παρουσιάζουν τα ηλεκτρικά-ηλεκτρονικά είδη από 9% σε 11%, κάτι που αντικατοπτρίζει τις αγορές της περιόδου Black Friday. Στις υπόλοιπες κατηγορίες δεν καταγράφονται μεγάλες διακυμάνσεις.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ