Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την τελετή εγκαινίων του φωτοβολταϊκού πάρκου των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη, ανακοίνωσε την αύξηση παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη για διάστημα δύο χρόνων λόγω των έκτακτων συνθηκών που έχει διαμορφώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε πως η εξόρυξη λιγνίτη θα αυξηθεί για το διάστημα αυτό κατά 50%. Για τον λόγο αυτό ο σταθμός Πτολεμαΐδα 5 θα λειτουργεί με λιγνίτη μέχρι το 2028, ενώ σημείωσε ότι, εφόσον χρειαστεί, θα παραμείνουν ανοιχτοί και οι πιο σύγχρονοι από τους παλαιούς σταθμούς, του Αγίου Δημητρίου 5 και της Μελίτης.
«Στο νέο ενεργειακό μοντέλο που προωθεί η κυβέρνησή μας, η Κοζάνη και η Δυτική Μακεδονία βρίσκονται στο επίκεντρο, με την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων που θα εξασφαλίσουν όρους βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης στη μεταλιγνιτική εποχή. Το φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κοζάνη είναι η μεγαλύτερη εν λειτουργία μονάδα ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες φωτοβολταϊκές μονάδες στην Ευρώπη, καθώς η εγκατεστημένη ισχύς της ανέρχεται στα 203 μεγαβάτ.
Η μονάδα έχει τη δυνατότητα να παράγει 350 γιγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας ανά έτος, ποσότητα που ισοδυναμεί με τις ανάγκες 75.000 νοικοκυριών, ενώ οι ετήσιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της χώρας μας θα μειωθούν κατά 300.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, συμβάλλοντας στον στρατηγικό στόχο του πράσινου μετασχηματισμού της οικονομίας.
Η επένδυση για την υλοποίηση του έργου ανήλθε σε 130 εκατομμύρια ευρώ. Το έργο ανακοινώθηκε τον Μάρτιο του 2020 και, παρά τις αντιξοότητες που προκάλεσε η πανδημία, ολοκληρώθηκε σε μόλις δύο χρόνια.
Το συγκρότημα αποτελείται από 18 επιμέρους πάρκα, εσωτερικό οδικό δίκτυο μήκους 4,5 χιλιομέτρων, έναν υποσταθμό υψηλής τάσης και 13,3 χλμ. γραμμών μεταφοράς ισχύος υψηλής τάσης.
Για την κατασκευή του δημιουργήθηκαν 350 θέσεις εργασίας, ενώ για τη λειτουργία του πάρκου θα απορροφηθούν δεκάδες εργαζόμενοι από την τοπική κοινότητα. Παράλληλα, εκτιμάται ότι το έργο θα συνεισφέρει στην τοπική κοινωνία 500.000 ευρώ ετησίως σε όμορους Δήμους και οικιακούς καταναλωτές.
Περίπου το 1/3 της συνολικής έκτασης των 4.400 στρεμμάτων στην οποία αναπτύχθηκε το πάρκο της Κοζάνης θα επιστραφεί στον τοπικό πρωτογενή τομέα ώστε να αξιοποιηθεί για κτηνοτροφία.
Η πράσινη ενέργεια που θα παράγεται εδώ θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες των 300.000 κατοίκων όλης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας σε ποσοστό άνω του 60%, ενώ η χώρα μας θα εξοικονομεί έως και 70 εκατ. ευρώ τον χρόνο, αποφεύγοντας αντίστοιχες εισαγωγές φυσικού αερίου. Μέσα στο νέο γεωπολιτικό τοπίο, έργα σαν και αυτό υπογραμμίζουν ότι η ενίσχυση της ενεργειακής μας ανταγωνιστικότητας ταυτίζεται με την αξιοποίηση του πλούσιου ηλιακού και αιολικού δυναμικού της πατρίδας μας».
Ο πρωθυπουργός καταφέρθηκε εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική που ακολούθησε στο θέμα της απολιγνιτοποίησης. «Είναι τουλάχιστον προκλητικό να χύνουν κάποιοι κροκοδείλια δάκρυα.
Κάποιοι κλαίνε για τον λιγνίτη όταν δεν έκαναν ουσιαστικά τίποτα για να προετοιμάσουν την περιοχή για τη μέρα μετά το λιγνίτη. Ο λιγνίτης είναι ακριβός και ρυπογόνος. Υπό κανονικές συνθήκες πολύ ακριβότερος από το φυσικό αέριο.
Πάντα ακριβότερος από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας λόγω των πολύ υψηλών δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων. Και έπρεπε να συμβεί ένας πόλεμος αυτού του μεγέθους που οδήγησε το φυσικό αέριο σχεδόν σε δεκαπλάσια τιμή για να γίνει προσωρινά -το τονίζω- προσωρινά πιο φθηνή η παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη», τόνισε.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως ιδιαίτερα σημαντική είναι η ενεργειακή διασύνδεση της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες και με την Αίγυπτο, όπως επίσης η ενεργειακή θωράκιση της χώρας που, όπως είπε, θα πρέπει να είναι διασφαλισμένη με έξυπνα συστήματα αποθήκευσης.
Παπαθανάσης: «Αλλάζει το παραγωγικό μοντέλο»
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης δήλωσε: «Η Ελλάδα αλλάζει το παραγωγικό της μοντέλο προς ένα πράσινο και βιώσιμο μέλλον. Το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο που εγκαινιάζουμε σήμερα αποτελεί μία ακόμη σημαντική επένδυση του Ομίλου ΕΛΠΕ που θα συμβάλει έμπρακτα στον στόχο μας για την ταχεία διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας.
Η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου ανοίγει ένα μεγάλο επενδυτικό πεδίο για την επιχειρηματικότητα στις λιγνιτικές περιοχές. Για την προσέλκυση νέων επενδύσεων, προβλέψαμε μια σειρά από κίνητρα που περιλαμβάνουν ταχεία αδειοδότηση, διακριτό καθεστώς ενίσχυσης στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο με προσαυξημένες ενισχύσεις για τις περιοχές Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης και επιχορήγηση για επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων όλων των μεγεθών. Μέσα από στοχευμένα Προγράμματα για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, της απασχόλησης και της ενεργειακής μετάβασης, θα διοχετευθούν 7 δισεκατομμύρια ευρώ από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους προς το σκοπό της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών».
«Στοχεύουμε σε έναν πιο ολοκληρωμένο Όμιλο παραγωγής και εμπορίας όλων των σύγχρονων μορφών ενέργειας, που θα πρωτοστατεί στις εξελίξεις, ενισχύοντας και την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Επισπεύδουμε τον ενεργειακό μετασχηματισμό και στηρίζουμε τη μετάβαση σε προηγμένες και μηδενικών εκπομπών μορφές ενέργειας, αλλά παράλληλα εκσυγχρονίζουμε και την πετυχημένη βασική μας δραστηριότητα», σημείωσε από την πλευρά του ο Διευθύνων Σύμβουλος των ΕΛΠΕ, Ανδρέας Σιάμισιης. «Στον Όμιλο ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, με άξονα το στρατηγικό σχέδιο “Όραμα 2025” υλοποιούμε ένα από τα μεγαλύτερα επενδυτικά προγράμματα στην Ελλάδα, στοχεύοντας σε δραστική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κατά 50% μέχρι το 2030, ώστε να συμβάλουμε ουσιαστικά και στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης
Το άλμα προς τις ΑΠΕ την τελευταία διετία
Στην Ελλάδα λειτουργούν αυτή τη στιγμή περισσότερες από 17.000 μονάδες που αξιοποιούν «πράσινες» μορφές ενέργειας και η αθροιστική εγκατεστημένη ισχύς τους υπερβαίνει τα 8.600 μεγαβάτ. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα υποστηρίζει έμπρακτα τις ΑΠΕ, υπερκαλύπτοντας τους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αλλά και για την ενεργειακή αποδοτικότητα που συχνά ξεπερνούν τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς, τοποθετώντας την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή της πράσινης μετάβασης στην ΕΕ.
Συγκεκριμένα, η στρατηγική για το 2030 προβλέπει 35% μερίδιο ΑΠΕ στην τελική ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας, αντί του ευρωπαϊκού στόχου για 32%, και 38% βελτίωση ενεργειακής απόδοσης, αντί του ευρωπαϊκού στόχου για 32,5%.
Η παραγωγή και ο αριθμός των μονάδων ΑΠΕ αυξήθηκε δραστικά τα τελευταία δυόμισι χρόνια, καθώς η Ελλάδα στράφηκε αποφασιστικά στην ανάπτυξη των εγχώριων ηλεκτροπαραγωγικών δυνατοτήτων ώστε να μειώσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και να αυξήσει τον βαθμό της ενεργειακής της αυτάρκειας.
Είχε προηγηθεί μία τετραετία στασιμότητας, καθότι μεταξύ 2015 και 2018 προστέθηκαν στο δίκτυο μόνο 123 έργα, με αποτέλεσμα η ποσοστιαία αύξηση των ΑΠΕ να μην ξεπεράσει ούτε μία χρονιά το 0,4% -μολονότι κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του 2010 είχε αναπτυχθεί σημαντική δυναμική και ο αριθμός των ΑΠΕ αυξανόταν σταθερά.
Στον αντίποδα, το 2019 αριθμός των ΑΠΕ αυξήθηκε κατά 2,2% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ ακολούθησε άνοδος της τάξης του 5,16% το 2020 και του 9,06% το 2021. Ενδεικτικό είναι ότι τα δύο τελευταία έτη ο κλάδος των ανανεώσιμων ενισχύθηκε με 2.143 έργα -αριθμός 17 και πλέον φορές μεγαλύτερος από αυτόν που καταγράφηκε την περίοδο 2015 έως 2018.
Η σωρευτική ισχύς των ΑΠΕ την τελευταία διετία ανήλθε κατά 2.107 μεγαβάτ (αύξηση 33,5%), ενώ την τετραετία έως το 2018 μετά βίας είχαν προστεθεί περισσότερα από 805 μεγαβάτ.
Η τάση άνθισης των ΑΠΕ συνεχίζεται το 2022, καθώς ήδη έχουν τεθεί σε λειτουργία 381 έργα.
Δίκαιη μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης
Η ανάπτυξη του πάρκου στην Κοζάνη εντάσσεται στο ευρύτερο και πολύπλευρο σχέδιο για την σταδιακή αλλαγή αναπτυξιακού υποδείγματος στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. Το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για αυτές τις περιοχές θα κινητοποιήσει δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις που υπολογίζεται ότι θα υπερβούν τα 7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο σχεδιασμός δεν περιλαμβάνει μόνο έργα για την αξιοποίηση ενεργειακών πόρων ή την επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού, αλλά και για την περιβαλλοντική αναζωογόνηση των εδαφών όπου γινόταν εξόρυξη λιγνίτη. Μέσω του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα έχουν εξασφαλιστεί 300 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για τον σκοπό αυτό, και η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας εκτιμά ότι θα αποκατασταθούν εκτάσεις άνω των 100.000 στρεμμάτων.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ