Κοινές δηλώσεις πραγματοποίησαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά τη συνάντηση που είχαν στο Μέγαρο Μαξίμου η οποία διήρκεσε περισσότερο από μία ώρα, παρουσία ολιγομελών αντιπροσωπειών από Έλληνες και Τούρκους υπουργούς.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι το επόμενο βήμα στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας μπορεί να είναι η προσέγγιση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Επίσης, ανακοίνωσε την υπογραφή της διακήρυξης φιλίας και καλής γειτονίας ανάμεσα στις δύο χώρες 100 χρόνια μετά τη συνθήκη της Λωζάνης υπενθυμίζοντας το σύμφωνο Βενιζέλου-Ινονού το 1930. Ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε, ακόμα, τη διαφωνία της Αθήνας με την Άγκυρα στο Κυπριακό ενώ είπε με νόημα ότι «είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν φωνές που δε συμφωνούν με αυτή την προσέγγιση, όμως έχουμε ευθύνη να φέρουμε τις δύο χώρες δίπλα-δίπλα όπως είναι και τα σύνορά μας».
Από την πλευρά του ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις δηλώσεις του χρησιμοποίησε τον όρο «αδέρφια» για Έλληνες και Τούρκους προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο μεταξύ μας που δεν μπορεί να λυθεί».
Ο Τούρκος πρόεδρος χαιρέτισε το κλείσιμο του καταυλισμού του Λαυρίου αλλά έκανε αναφορά και στη «τουρκική» μειονότητα στη Θράκη για να εισπράξει την απάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού ότι ο προσδιορισμός της μειονότητας καθορίζεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης. Ο κ. Ερντογάν δεν έδωσε συνέχεια στην τοποθέτησή του αυτή.
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη
Ξεκινώντας ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε κρίσεις όπως «την τριετή πανδημία, έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης που προκάλεσε ενεργειακή κρίση αλλά και μεγάλες ενεργειακές καταστροφές. Ταυτόχρονα αντιμετωπίσαμε και αντιμετωπίζουμε περιφερειακές συγκρούσεις. Αλλά και οι διμερείς σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις. Κάποιες στιγμές τις απείλησαν επικίνδυνα. Γι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι οι χώρες βαδίζουν σε ένα πιο ήρεμο μονοπάτι. Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να αναζητούν λύσεις και αν δε γεφυρώνονται να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση στο Βίλνιους συμφωνήσαμε να πιάσουμε το νήμα της συνεργασίας. Ο οδικός χάρτης τον οποίο υιοθετήσαμε συμπεριέλαβε τρία επίπεδα, ανάμεσά τους τον πολιτικό διάλογο και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Κι εμείς συναντιόμαστε για τρίτη φορά σε 6 μήνες.
Στο μεταναστευτικό διαπιστώσαμε τη σημαντική μείωση των ροών λόγω της φύλαξης των συνόρων αλλά και της συνεργασίας αστυνομίας λιμενικού των δύο χωρών.
Η χώρα μας στηρίζει τη διευκόλυνση χορηγήσεων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Επιπλέον, η Ελλάδα ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της ΕΕ ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα Τούρκων και των οικογενειών τους να επισκέπτονται όλο τον χρόνο 10 νησιά μας που είτε έχουν προσφυγικές δομές είτε έχουν σύνδεση ακτοπλοϊκή με την Τουρκία.
Γέφυρα ισονομίας και οι μειονότητες των δύο χωρών.
Διαφωνούμε στο Κυπριακό, για εμάς ως Ελλάδα δεν υπάρχει λύση πέραν αυτής των Ηνωμένων Εθνών και ο διάλογος πρέπει να ξεκινήσει από εκεί που σταμάτησε το 2017.
100 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης συνάπτεται διακήρυξη περί σχέσεων φιλίας καλής γειτονίας μια σχέση που οραματίστηκε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όταν παρέλαβε το 1997 το μεγάλο βραβείο Ιπεκτσί. Διακήρυξη που υπογράψαμε σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας
Το επόμενο βήμα μπορεί να είναι η προσέγγιση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ».
Οι δηλώσεις Ερντογάν
Ακολούθησε η τοποθέτηση του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Επισκέφθηκα τελευταία φορά την Ελλάδα το 2017. Ήταν η πρώτη φορά μετά από 65 χρόνια επίσκεψη Τούρκου στην Ελλάδα. Αισθάνομαι ικανοποίηση που βρίσκομαι για δεύτερη φορά στη χώρα. Ευχαριστώ για την ευγενική υποδοχή που μου επιφυλάξατε.
Θα πραγματοποιούμε μια φορά το χρόνο αυτή τη συνάντηση. Με την ΠτΔ και τον πρωθυπουργό είχαμε ωφέλιμες συζητήσεις. Με τον πρωθυπουργό συζητήσαμε για τα βήματα που μπορούν να γίνει.
Στη συνάντηση με τον κ. Πρωθυπουργό συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε τα 10 δισ το διμερές εμπόριο που τώρα είναι στα 5. Τονίσαμε τη συμφωνία έργου-μεταφορών επιθυμούμε να αυξήσουμε τις σχέσεις σε τουριστικό πολιτιστικό τομέα.
Ανταλλάξαμε απόψεις για το Αιγαίο, την ανατολική Μεσόγειο και ζητήσαμε από τους υπουργούς να το συζητήσουν. Ειλικρινή ευχή μας είναι να επιλύσουμε τα υφιστάμενα προβλήματα στο πλαίσιο του διαλόγου. Συζητήσαμε πως μπορούμε να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία, χαιρετήσαμε το κλείσιμο του καταυλισμού του Λαυρίου. Υπογράμμισα ότι χρειάζεται προσοχή για να μη δημιουργηθούν νέα τέτοια στρατόπεδα.
Η τουρκική μειονότητα είναι δομικά στοιχεία του ανθρώπινου πλούτου. Η αύξηση της γαλήνης των μειονοτήτων θα επηρεάσει θετικά τις σχέσεις. Η επίτευξη μόνιμης βιώσιμης λύσης στο κυπριακό θα είναι προς όφελος όλου του νησιού.
Μιλήσαμε για το δράμα στη Γάζα. Από την αρχή έχουμε πει ότι δεν εγκρίνουμε σε καμία περίπτωση να στοχοποιούνται άμαχοι. Το γεγονός ότι όλα αυτά τα συμβάντα εξελίχθηκαν σε συλλογική τιμωρία του λαού της Γάζας, η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να σιωπά στα εγκλήματα πολέμου. Με τις τελευταίες εξελίξεις η ίδρυση ανεξάρτητου κράτους είναι αναπόφευκτη.
Ως Τουρκία είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε το καθήκον μας ως εγγυήτρια. Είμαστε δύο γειτονικές χώρες που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, την ίδια γεωγραφία, το ίδιο κλίμα και τον ίδιο πολιτισμό. Είναι φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα σε δυο χώρες, πόσο μάλλον σε αδέλφια, το θέμα είναι να υπάρχει η βούληση για επίλυση. Θέλουμε να γίνει το Αιγαίο να είναι θάλασσα ειρήνης.
Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μεταξύ μας που να μην μπορεί να επιλυθεί αρκεί να κινηθούμε με καλή πίστη να δούμε τη μεγάλη εικόνα και να μη γίνουμε από αυτούς που περνούν τη θάλασσα αλλά πνίγονται στο ποτάμι. Έχει την ίδια αντίληψη και ο Μητσοτάκης. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία ελπίζω, οι συνομιλίες να βγουν σε καλό για τους δυο λαούς μας» είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Η απάντηση Μητσοτάκη για τα περί τουρκικής μειονότητας
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε μια σύντομη δευτερολογία μετά την αναφορά του Ταγίπ Ερντογάν σε τουρκική μειονότητα στη Θράκη.
«Ένα σχόλιο για τις μειονότητες. Στη Θράκη έχουμε μουσουλμανική μειονότητα. Η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Ίσες ευκαιρίες για τους μουσουλμάνους της Θράκης. Ο όρος μουσουλμανική καθορίζεται από τη Συνθήκη της Λοζάνης. Να το διασφαλίσουμε και να ενισχύσουμε το καλό κλίμα και να διαβεβαιώσω πως προς αυτή την κατεύθυνση θα εξακολουθεί να δουλεύει η ελληνική κυβέρνηση» είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ