Εντοπίστηκε στο Κάβο Ντόρο το ναυάγιο του επιβατηγού-οχηματαγωγού πλοίου «Χρυσή Αυγή» που βυθίστηκε πριν από 40 χρόνια σε μία ναυτική τραγωδία που κόστισε τη ζωή σε 28 ανθρώπους.
Το πλοίο εντοπίστηκε σε βάθος 110 μέτρων από τον ερευνητή Κώστα Θωκταρίδη και την ομάδα του. Eίχε αγοραστεί το 1976 από την εταιρεία «Γραμμή Ηπείρου ΕΠΕ» του Αυγουστή Πολέμη και ταξίδευε από τη Ραφήνα στις Κυκλάδες
Ο εντοπισμός του ξύπνησε μνήμες αλλά και ανάμεικτα συναισθήματα στους οικείους των θυμάτων: «Είναι σημαντικό το γεγονός της εύρεσης του βυθισμένου “Χρυσή Αυγή”, όμως οι άνθρωποί μας που χάθηκαν μαζί του δεν θα γυρίσουν ποτέ πίσω …» δήλωσε συγκινημένη στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η κ. Κ. Τσουμέζη, σύζυγος του πλοιάρχου που χάθηκε εκείνη τη μοιραία μέρα.
Το χρονικό της τραγωδίας
Την Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 1983, ώρα 16:06, το «Χρυσή Αυγή» απέπλευσε από το λιμάνι της Ραφήνας με προορισμό την Άνδρο και άλλα νησιά των Κυκλάδων, μεταφέροντας 5 φορτηγά και 9 βυτιοφόρα με καύσιμα συνολικού βάρους 298 τόνων. Στο πλοίο επέβαιναν 21 άτομα ως πλήρωμα, 16 οδηγοί φορτηγών και 5 επιβάτες, ανάμεσά τους και η Μ. Λάβδα με τα δύο της παιδιά. Εκείνο το απόγευμα ο καιρός ήταν κρύος, έβρεχε και έπνεαν ισχυροί άνεμοι.
Στις 18:20 το πλοίο ενώ έπλεε στο Κάβο Ντόρο πήρε επικίνδυνη δεξιά κλίση. Ο πλοίαρχος Αντώνης Γαρδέλης αντιλαμβανόμενος την κρισιμότητα της κατάστασης έκανε αλλαγή πορείας με προορισμό το λιμάνι της Καρύστου και αμέσως μετά εξέπεμψε σήμα κινδύνου στο ραδιοτηλέφωνο, το οποίο έλαβε ο παράκτιος σταθμός του Λαυρίου.
Περίπου 15 λεπτά μετά μία έκρηξη συγκλόνισε το πλοίο, κατά πάσα πιθανότητα λόγω διαρροής καυσίμων από τα βυτιοφόρα και ξέσπασε πυρκαγιά. Ακολούθησε μια δεύτερη ακόμα πιο ισχυρή έκρηξη και το πλοίο ανετράπη. Τότε, αποσπάστηκε τμήμα της υπερκατασκευής και τα φορτηγά που βρίσκονταν στο γκαράζ κατέληξαν στο βυθό.
Στην περιοχή έσπευσαν για να βοηθήσουν τους ναυαγούς, το επιβατηγό/οχηματαγωγό «Χρυσή Άμμος ΙΙΙ» από τη Ραφήνα, το επιβατηγό/οχηματαγωγό «Καστριανή Κέας» από την Κάρυστο, το ρωσικό ωκεανογραφικό πλοίο Γιάκοβ Γκάκελ (Yakov Gakkel – Яков Гаккель) το οποίο βρισκόταν στην περιοχή για υδρογραφικές έρευνες, το ρουμανικό «Μπολντέιν», η φρεγάτα «Λήμνος», το αντιτορπιλικό «Σφενδόνη» του Πολεμικού Ναυτικού και παραπλέοντα σκάφη.
Ένα αεροσκάφος C130 της Πολεμικής Αεροπορίας έριχνε φωτοβολίδες για να διευκολύνει τις έρευνες. Από τους 42 συνολικά επιβαίνοντες 14 διασώθηκαν, 12 άτομα από το ρωσικό ωκεανογραφικό, ένα άτομο από το ρουμανικό φορτηγό και 1 από το «Χρυσή Άμμος ΙΙΙ». Ανάμεσα στους 14 επιζήσαντες ήταν μόνο τρία μέλη του πληρώματος. Δυστυχώς οι υπόλοιποι 28 επιβαίνοντες και μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους.
Το πλοίο παρέμεινε στην επιφάνεια ανεστραμμένο και παρασύρθηκε από τα ρεύματα για τουλάχιστον 3 ώρες μέχρι τη στιγμή που βυθίστηκε στο Αιγαίο Πέλαγος.
Ο εντοπισμός του ναυαγίου
Το «Χρυσή Αυγή» εντοπίστηκε από την ομάδα του ερευνητή Κώστα Θωκταρίδη σε βάθος 110 μέτρων.
Όπως σημειώνει ο ίδιος, «οι πρώτες εικόνες από το ναυάγιο προκαλούν δέος. Εντυπωσιάζει το γεγονός ότι από την πυρκαγιά και τις εκρήξεις αποκολλήθηκε μόνο τμήμα της υπερκατασκευής ενώ όλο το υπόλοιπο πλοίο παραμένει ακέραιο στο βυθό».
Όπως προκύπτει από τα υποβρύχια πλάνα, το πλοίο είναι καθισμένο στον βυθό σε όρθια θέση και επικάθισε στον αμμώδη βυθό με την τροπίδα και με δεξιά κλίση 8 μοιρών.
Στο κουφάρι του πλοίου διακρίνονται τα χαρακτηριστικά κίτρινα φουγάρα με το ασπροκόκκινο λογότυπο της πλοιοκτήτριας εταιρείας, το γράμμα Π. Ο καταπέλτης της πρύμνης είναι κλειστός και ασφαλισμένος, οι άγκυρες είναι στη θέση τους στα όκια του πλοίου, ενώ παρατηρείται μετατόπιση ελασμάτων προς τα δεξιά. Πάνω στο ναυάγιο υπάρχουν αλιευτικά εργαλεία, όπως το δίχτυ δίπλα στη σκάλα που οδηγούσε στο ανώτερο κατάστρωμα της πρύμνης.
Στην πρύμνη διακρίνεται και το βίντσι που χρησιμοποιείτο για τη διαχείριση των κάβων όταν το πλοίο έδενε σε λιμάνι. Στη πρυμναία δεξιά πλευρά φαίνεται καθαρά ο διάδρομος που ακόμα και σήμερα έχει τα δύο χαρακτηριστικά παγκάκια. Εκεί υπάρχει μισάνοιχτη η ανθρωποθυρίδα που οδηγούσε στο μηχανοστάσιο.
Στο παρελθόν, είχαν εντοπιστεί από την ομάδα του δύτη Αντώνη Γράφα κάποια από τα φορτηγά και τμήμα της υπερκατασκευής αλλά όχι το ναυάγιο του πλοίου, που δεν βρίσκεται στο ίδιο σημείο.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ