Συμφωνία με στόχο την επανεκκίνηση των ζωτικής σημασίας εξαγωγών σιτηρών, οι οποίες έχουν εξασθενίσει λόγω του ρωσο-ουκρανικού πολέμου εξασφάλισε η Ουκρανία, με κυβερνητικούς αξιωματούχους των αντιμαχόμενων πλευρών να υπογράφουν παράλληλες συμφωνίες με την Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη σε μια συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει το Bloomberg, ακόμη και τώρα με τη συμφωνία, θα χρειαστεί χρόνος για τους εμπόρους και τους αξιωματούχους να ξεκινήσουν τις ροές, καθώς η Ουκρανία θα πρέπει να διανοίξει οδούς σε ναρκοθετημένες θάλασσες, να βρει αρκετά πλοία για να μεταφέρουν όλο αυτό τον όγκο των σιτηρώ,ν αλλά και να επαναδρομολογήσει τρένα και φορτηγά που τώρα χρησιμοποιούνται αλλού.
Καταλυτικό ρόλο για την επιτυχία του σχεδίου θα παίξουν και οι διαβεβαιώσεις ασφαλείας της Μόσχας και του Βλαντιμίρ Πούτιν πως θα τηρήσει τη δική τους πλευρά της συμφωνίας, σε μια εποχή που το Κρεμλίνο προχωρά στην προσάρτηση κατεχόμενων εδαφών και συνεχίζει να προελαύνει στα ανατολικά της Ουκρανίας.
Από την πλευρά τους, αναλυτές και δυτικοί αξιωματούχοι είναι επιφυλακτικοί σχετικά με το πόσο γρήγορα η Ουκρανία μπορεί να επανακτήσει το ρόλο της ως παγκόσμια αγροτική δύναμη.
«Όσο λαμβάνουν χώρα ενεργές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο έδαφος της Ουκρανίας, η παραμονή στα ύδατα των ουκρανικών λιμανιών θα παραμείνει εξαιρετικά επικίνδυνη» δήλωσε στο Bloomberg ο Αντρέι Κουπτσένκο, επικεφαλής της αναλυτικής υπηρεσίας του τοπικού συμβούλου APK-Inform, σχολιάζοντας ότι οι εξαγωγές είναι απίθανο να επιστρέψουν στα «βέλτιστα» επίπεδα φέτος.
Ενδεικτικό του τεταμένου κλίματος μεταξύ των δυο πλευρών είναι το γεγονός ότι η Ουκρανία υπέγραψε συμφωνία με την Τουρκία και τον ΟΗΕ, αντί να συνεργαστεί απευθείας με τη Ρωσία. Ο προσωπάρχης του Ουκρανού προέδρου είχε δηλώσει πριν την υπογραφή ότι το Κίεβο δεν θα επιτρέψει τη συνοδεία ρωσικών πλοίων ούτε θα έχει εκπροσώπους της στα λιμάνια της Ουκρανίας, ενώ ο Ρώσος Υπουργός Άμυνας, Σεργκέι Σοϊγκού, εξήγησε πως η Ρωσία δε θα επωφεληθεί από το γεγονός ότι τα λιμάνια θα ανοίξουν.
Δεκάδες πλοία με σιτηρά αγκυροβολημένα στα λιμάνια
Την ίδια ώρα, δεκάδες πλοία με σιτηρά έχουν κολλήσει στην Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου, αναγκάζοντας τη χώρα να στραφεί σε σιδηροδρομικές μεταφορές και σε μεταφορές με φορτηγά αλλά και σε ποτάμια λιμάνια, μεταφέροντας πολύ μικρότερες ποσότητες. Όταν ανοίξουν ξανά τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, η εξασφάλιση πλοίων αλλά και η εξεύρεση ασφαλιστών πρόθυμων να υποστηρίξουν τη μεταφορά των φορτίων εκεί, μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη και δαπανηρή.
«Το άνοιγμα των λιμανιών θα ήταν υπέροχο, τουλάχιστον τα 80 ή 90 πλοία που έχουν κολλήσει εκεί, θα μπορούσαν να φύγουν. Αλλά στην συνέχεια, τα επόμενα βήματα θα είναι αρκετά περίπλοκα», σχολίασε πριν λίγες μέρες αυτή την εβδομάδα ο Λούκας Ντορεστέιν, παγκόσμιος επικεφαλής των επιχειρήσεων της Viterra που εμπορεύεται σιτηρά.
Όπως εκτιμάται, η Ουκρανία είχε έως και 25 εκατομμύρια τόνους συσσωρευμένων σιτηρών στα μέσα του έτους και οι αγρότες βρίσκονται τώρα στη μέση της επόμενης συγκομιδής σιταριού.
«Η διασφάλιση της ασφάλειας των πληρωμάτων θα είναι ζωτικής σημασίας αν θέλουμε να προχωρήσουμε γρήγορα αυτή τη συμφωνία. Παραμένουν ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα πλοία θα περιηγηθούν σε βαριά ναρκοθετημένα ύδατα και πώς μπορούμε να επανδρώσουμε αποτελεσματικά τα πλοία στην περιοχή», σημείωσε ο Γκάρι Πλάτεν, Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συμφωνία που υπογράφηκε αφορά τρία από τα λιμάνια της Ουκρανίας, την Οδησσό, το Τσερνομόρσκ και το Πιβντένι.
«Μιλάμε για ουκρανικό σιτάρι σε ουκρανικά λιμάνια υπό ουκρανικό έλεγχο. Γι’ αυτό δεν εξετάζουμε το θαλάσσιο εμπόριο, αλλά μια διεθνή λύση για την αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης με την απελευθέρωση της χωρητικότητας», λέει ο Πολ Τουρέτ, διευθυντής του Ανώτατου Ινστιτούτου Ναυτιλιακής Οικονομίας (Isemar), ο οποίος επισημαίνει ότι δεν γίνεται καμία αναφορά στη Μαριούπολη, η οποία βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα πλοία που θα χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να είναι κυρίως τουρκικά ή ελληνικά πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου, με την Ελλάδα να διαθέτει τον μεγαλύτερο στόλο.
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός έχει εκτιμήσει ότι η πλήρης απομάκρυνση των θαλάσσιων ναρκών κοντά στα λιμάνια θα έπαιρνε μήνες. Ωστόσο, η εκκαθάριση ενός μονοπατιού που θα επιτρέπει στα πλοία να διέρχονται θα μπορούσε να γίνει πολύ πιο γρήγορα, ενδεχομένως σε περίπου 10 ημέρες, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο Μικόλα Γκορμπατσόφ, επικεφαλής της Ουκρανικής Ένωσης Σιτηρών.
«Είμαι αρκετά θετικός. Είναι δυνατόν να βρεθεί ο δρόμος», επεσήμανε ο κ. Γκορμπατσόφ.
Η ενίσχυση των εξαγωγών θα ανακούφιζε τις χώρες εισαγωγής που εξαρτώντας από τις ουκρανικές καλλιέργειες, ιδίως με τις ιστορικά υψηλές τιμές των σιτηρών. Μια συμφωνία θα έδινε επίσης μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους ντόπιους αγρότες, οι οποίοι θα έρθουν αντιμέτωποι με σημαντικές αποφάσεις το φθινόπωρο σχετικά με το πόση έκταση – αν υπάρχει – θα φυτέψουν με χειμερινά σιτηρά όπως το σιτάρι, τα οποία βρίσκονται σε ιδιαίτερα περιορισμένη παγκόσμια προσφορά, δήλωσε στο Bloomberg ο αναλυτής Μάικλ Μαγκντόβιτς.
«Είμαστε αισιόδοξοι ότι μπορεί να υπάρξει κάποιου είδους συμφωνία για να φύγουν τα σιτηρά από εκεί. Αλλά δεν είμαστε και τόσο αισιόδοξοι όσον αφορά την επιτυχία που θα μπορέσουν τελικά να επιτύχουν», δήλωσε ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, σε ενημέρωση.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ