Τις ναζιστικές θηριωδίες και το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων περιγράφει η ταινία «Καλάβρυτα 1943», που σύντομα θα προβληθεί στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στους κινηματογράφους.
«Δεν θα σας σκοτώσουμε»
Ο Νικόλας Δημητρόπουλος, σκηνοθέτης της ταινίας, δήλωσε πως για στην ταινία χρησιμοποιήθηκαν μαρτυρίες επιζώντων της σφαγής, οι οποίοι μεταξύ άλλων ανέφεραν πως οι Γερμανοί τους διαβεβαίωναν ότι δεν πρόκειται να πάθουν τίποτα.
Παρόλα αυτά, στις 9 Δεκεμβρίου του 1943, μπήκε στην περιοχή η 117 μεραρχία, μια από τις αγριότερες του γερμανικού στρατού που αποτελούνταν – εκτός από Γερμανούς – Πολωνούς και Αυστριακούς, μέσα στους οποίους βρίσκονταν πρώην εγκληματίες με βαριά ποινικά μητρώα
«Στο σχολείο αρχίζουν και τους χωρίζουν. Τα γυναικόπαιδα στις αριστερές αίθουσες και οι άνδρες άνω των 13 ετών στα δεξιά. Όσο γεμίζει το σχολείο, καταλαβαίνουν ότι δεν θα χωρέσουν όλοι.
Τότε λοιπόν παίρνουν τους άνδρες και τα αγόρια και τους πηγαίνουν στον λόφο, εκεί όπου τώρα είναι και το μνημείο. Τα γυναικόπαιδα στο σχολείο, οι άνδρες στον λόφο του Καπή. Προφανώς, τους μάζεψαν για να τους εκτελέσουν», δηλώνει ο κ. Δημητρόπουλος.
Αμέσως μετά αφού συγκέντρωσαν τους κατοίκους, οι Γερμανοί προέβησαν σε ένα ανελέητο πλιάτσικο, τόσο στα σπίτια όσο και στα δυο τραπεζικά καταστήματα που υπήρχαν στην περιοχή.
Στην ταινία, ο σκηνοθέτης επέλεξε να δείξει τους Γερμανούς φαντάρους να ποτίζουν το εξωτερικό μέρος του σχολείου με βενζίνη, δείχνοντας, βέβαια, ένα Αυστριακό λοχία με κάποια ανθρώπινα αισθήματα να σπάει την αλυσίδα και την κλειδαριά μιας πόρτας για να ελευθερωθούν τα γυναικόπαιδα.
«Αλλοι τον λένε Αυστριακό και άλλοι Ιταλό. Στο Μουσείο Ολοκαυτώματος στην Ουάσινγκτον υπάρχουν μαρτυρίες που λένε ότι ανοίξανε οι πόρτες και, όταν έβγαιναν, έβλεπαν έναν Αυστριακό λοχία.
Επομένως, εκτιμούν ότι αυτός ήταν που άνοιξε τη μία πόρτα, την μπροστινή» αναφέρει ο σκηνοθέτης.
Το σύνθημα της εκτέλεσης
Αμέσως μετά την πυρπόληση του σχολείου, άρχισαν οι πυροβολισμοί των ανδρών και των αγοριών που είχαν συγκεντρωθεί στον λόφο.
«Τα πολυβόλα γυρίζουν προς την κατεύθυνση των ανδρών και των αγοριών και αρχίζουν να κροταλίζουν. Τα πολυβόλα, λένε, βαρούσαν για 20 λεπτά.
Αδιανόητη χρονική διάρκεια! Είκοσι συνεχόμενα λεπτά! Οταν οι δολοφόνοι ολοκλήρωσαν το “θεάρεστο” έργο τους αρχίζουν να βαδίζουν ανάμεσα αλλά και πάνω από τα πτώματα ρίχνοντας, φυσικά, χαριστικές βολές. Δεν ήθελαν να μείνει ψυχή ζώσα. Ανατριχιαστικό!», υπογραμμίζει ο κ. Δημητρόπουλος.
Από την ταινία δεν απουσιάζουν οι σκηνές τρόμου, οι σκηνές με τις γυναίκες που προσπαθούν να θάψουν τα πτώματα των δικών τους, οι σκηνές με τα σκυλιά που ξεσκίζουν τις σάρκες των νεκρών, οι σκηνές με τις μανάδες που ταΐζουν τα παιδιά τους με φέτες ψωμιού πασαλειμμένες από αίματα.
Κεντρικό ρόλο στην ταινία παίζει και μια νεαρή φιλόδοξη δικηγόρος, η οποία καταφτάνει στα Καλάβρυτα τη σημερινή εποχή με σκοπό να ανατρέψει τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς για τις αποζημιώσεις που οφείλει να καταβάλει το γερμανικό κράτος, ένα γεγονός που, όπως αναφέρει ο κ. Δημητρόπουλος είναι σκηνοθετικό εύρημα.
Ο σπουδαίος Μαξ φον Σίντοφ
Ένας από τους πρωταγωνιστές της ταινίας είναι και ο θρυλικός Μαξ φον Σίντοφ, με την ταινία να είναι το κύκνειο άσμα του.
«Συγκινήθηκε [σ.σ. ο Μαξ φον Σίντοφ] από την ιστορία και μάλιστα όταν επισκέφτηκε το Μουσείο Καλαβρύτων στα τέλη Ιουλίου του 2018, τον πήραν τα δάκρυα.
Εκλαιγε. Ο Μαξ απίστευτος κύριος! Δεν ξεχάσω ένα περιστατικό που συνέβη την πρώτη μέρα. Όταν αρνήθηκε να φάει το ειδικό μενού που είχαμε φτιάξει γι’ αυτόν λέγοντας:
“Οχι, παιδιά, θα φάω ό,τι τρώτε κι εσείς”. Εννοούσε το συνεργείο. Εμπειρία ζωής για 15 ημέρες! Θυμάμαι τη στιγμή που με ρώτησε αν παίζει καλά. Ποιον, εμένα… Αν είναι δυνατόν… Μα δεν υπάρχει περίπτωση, ακόμα και στις χειρότερες ταινίες του, εκείνος παίζει φανταστικά», αναπολεί ο σκηνοθέτης.
Η μαρτυρία της Ευσταθίας Τζούδα – Μητσώνια
«Είδα μυαλά έξω. Έτρεχα μέσα στα αγκάθια και τον είδα να τον φέρνουν. Εκείνο το βράδυ κάτω από το υπόστεγο να ρέει το αίμα. Ήρθαν και άλλοι δύο τραυματίες. Το αίμα να ρέει από τον γαμπρό μου.
Να σφίγγει τις πληγές του η αδελφή μου να μην πεθάνει από αιμορραγία. Η μητέρα μου βρήκε τον αδελφό μου την άλλη μέρα μες στο αίμα. Υπήρξαν γυναίκες που είχαν ένα, δύο, τρία, τέσσερα θύματα. Παντού έρρεε αίμα», θυμάται η κ. Τζούδα – Μητσώνια, επιζήσασα του Ολοκαυτώματος.
«Δεν είναι εμπόδιο η μοίρα μας στη ζωή, κι ας μας έβαλε στον τράχηλο ζυγό. Εμείς θα φροντίσουμε να ζούμε με τον πόνο μας μαζί. […] Εύχομαι την ημέρα που πάνω απ’ όλους τους λαούς της Γης θα κυματίζει η σημαία της Ελευθερίας, της Ειρήνης και της Αδελφοσύνης. Τότε θα αναπαυτεί η ψυχή του αδικοχαμένου αδερφού μου», καταλήγει.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ