Ο πρόεδρος Putin ζήτησε από την Gazprom να μετατρέψει ως προς το νόμισμα αποπληρωμής (από δολάριο σε ρούβλι) όλα τα συμβόλαια πώλησης φυσικού αερίου με ¨μη φιλικές χώρες¨ -όπως πχ οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όποιος δηλαδή προμηθεύεται φυσικό αέριο από την Ρωσία, θα το πληρώνει σε ρούβλια. Η απόφαση αποτελεί μια ακόμη στρατηγική κίνηση στην παρτίδα που αναταράσσει τα δεδομένα στην διεθνή σκηνή, και ξαφνιάζει τις αγορές.
Η κίνηση αυτή αν και καταρχήν μπορεί να φαίνεται ως κίνηση απελπισίας, δεν στερείται λογικής αλλά κυρίως ευφυΐας. Βασικά ενισχύεται το ρούβλι και αυτό προφανώς θα λειτουργήσει ενισχυτικά στην Ρωσική οικονομία, καθώς oι Ρωσικές εξαγωγές αφορούν λίγα προϊόντα χωρίς ή με λίγους ανταγωνιστές, όπως το αέριο. Μετά την ανακοίνωση Putin, το ρούβλι ανατιμήθηκε και για πρώτη φορά από τις 3/3, η ισοτιμία του με το δολάριο βρίσκεται κάτω από τα 100 ρούβλια/δολάριο.
Ταυτοχρόνως οι τιμές του φυσικού αερίου εκτοξεύτηκαν σε Ολλανδία και Βρετανία. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί νομοθεσία που να θεσπίζει ελάχιστα επίπεδα αποθεμάτων, στην προσπάθειά της να θωρακιστεί επαρκώς σε φυσικό αέριο.
Το πρόβλημα αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν δηλαδή οι Ευρωπαίοι αποδεχτούν την πληρωμή σε ρούβλια, θα πρέπει να αγοράσουν και να αποταμιεύσουν ως διαθέσιμα για μελλοντική χρήση, ρούβλια. Και η μόνη που τα διαθέτει είναι η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας. Με την αποδοχή αυτή όμως, αποδυναμώνονται αφενός οι κυρώσεις προς την Ρωσία που έχει επιβάλλει το ΝΑΤΟ και αφετέρου αποδυναμώνεται το δολάριο, καθώς εκτοπίζεται εν μέρει ως αποθεματικό νόμισμα.
Το δολάριο αποτελεί το κύριο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Οι διεθνείς πληρωμές πραγματοποιούνται σε δολάρια. Τώρα όμως, με την απόφαση αυτή του κ. Putin, πολλές Κεντρικές τράπεζες είναι αναγκασμένες να αντικαταστήσουν αποθέματα σε δολάρια με αποθέματα σε ρούβλια για να εξυπηρετούν την ανάγκες τους, τουλάχιστον όσον αφορά το φυσικό αέριο.
Η Κίνα όμως θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού, αν και εφόσον αποφασίσει να σταθεί στο πλευρό της Ρωσίας και επιτεθεί στο δολάριο, κάνοντας τις πληρωμές της σε γουάν και όχι σε δολάριο. Άλλωστε ο κόσμος αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα και βλέπουμε να διαμορφώνονται νέες ισορροπίες και νέες συμμαχίες.
Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποδεχτεί την μετατροπή των συμβολαίων, τότε η Ρωσία θα σταματήσει την παροχή φυσικού αερίου και οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να αναζητήσουν φυσικό αέριο από άλλες πηγές.
Ήδη δημιουργείται ρήγμα στην κοινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς κάποιες χώρες επιθυμούν την οριστική διακοπή του Ρωσικού φυσικού αερίου ενώ κάποιες άλλες όπως οι Γερμανία, Ολλανδία και Ιταλία αντιδρούν στις τις κυρώσεις.
Πιο συγκεκριμένα η Γερμανία είναι η πιο εκτεθειμένη στο φυσικό αέριο και η βιομηχανία της δεν αναμένεται να ανταπεξέλθει χωρίς το Ρωσικό φυσικό αέριο. Η Γερμανία δηλαδή ή πληρώνει σε ρούβλια ή καταρρέει. Το παιχνίδι πλέον γίνεται περίπλοκο…
Σε κάθε περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγάλος χαμένος της κρίσης. Οι κυρώσεις ουσιαστικά την πλήττουν καίρια. Οι Ευρωπαϊκές κοινωνίες θα βρεθούν σύντομα σε αδιέξοδο καθώς οι ηγεσίες της δεν φρόντισαν εγκαίρως την ενεργειακή απεξάρτηση της από την Ρωσία και την αμυντική απεξάρτησή της από τις ΗΠΑ.
*** Αρθρο του Χρήστου Μανταρτζίδη, Οικονομολόγου-τραπεζικού-διεθνολόγου
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ