Το σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι ένα ψυχολογικό φαινόμενο που παρουσιάζουν οι όμηροι, που αναπτύσσουν συναισθηματικό δεσμό με τους απαγωγείς τους κατά τη διάρκεια μιας περιόδου αιχμαλωσίας, φτάνοντας μερικές φορές σε σημείο να τους υπερασπίζονται ή και ταυτίζονται μαζί τους.
Το «συνδρόμου της Στοκχόλμης» πήρε το όνομά του από τη ληστεία υποκαταστήματος της τράπεζας Kreditbanken, στο Νόρμαλμστοργκστη της Σουηδίας το 1973, όταν τέσσερις υπάλληλοι τράπεζας κρατήθηκαν όμηροι για έξι ημέρες. Κατά τη διάρκεια του περιστατικού, οι όμηροι ανέπτυξαν ισχυρό συναισθηματικό δεσμό με τους απαγωγείς τους, τασσόμενοι, μάλιστα, στο πλάι τους μετά την απελευθέρωσή τους από την αιχμαλωσία.
Ένα χρόνο μετά τη ληστεία, το ψυχίατρος και εγκληματολόγο Nils Bejerot χρησιμοποιήσε τη φράση «σύνδρομο της Στοκχόλμης» για να περιγράψει την ψυχολογική κατάσταση και τη συμπεριφορά των ομήρων, καθιερώνοντας τον όρο για την ταύτιση θυμάτων και θυτών σε καταστάσεις ομηρίας.
Τον ίδιο χρόνο, στις ΗΠΑ, η Πάττυ Χερστ, η οποία απήχθη από την οργάνωση «Symbionese Liberation Army» εμφάνισε το ίδιο σύνδρομο, φτάνοντας, μάλιστα, στο σημείο να γίνει μερικούς μήνες αργότερα να γίνει συνεργός των απαγωγέων της σε ληστεία τράπεζας. Όταν συνελήφθη, αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες, κάνοντας λόγο συνθήκες ψυχολογικής και σωματικής κακοποίησης, σημειώνοντας ότι βρίσκονταν υπό την επίδραση του συνδρόμου της Στοκχόλμης.
Το «κλειδί» για την κατανόηση του «συνδρόμου της Στοκχόλμης»είναι η αναγνώριση της σημασίας των δεσμών που αναπτύσσονται μεταξύ ομήρων και απαγωγέων, οι οποίοι βασίζονται σε έναν συνδυασμό φόβου, ελπίδας και μιας αρχέγονης ανάγκης για επιβίωση. Όταν ένας όμηρος αντιλαμβάνεται τον απαγωγέα του ως πηγή προστασίας, μπορεί να αρχίσει να αναπτύσσει θετικά συναισθήματα ή και αφοσίωση, φτάνοντας στο σημείο να τον υπερασπιστεί στο δικαστήριο.
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του «συνδρόμου της Στοκχόλμης» είναι:
- τα θετικά συναισθήματα προς τον απαγωγέα
- ο φόβος για τον απαγωγέα
- το άγχος και η κατάθλιψη, λόγω της τραυματικής κατάστασης
- η υποτίμηση του εγκλήματος ή της σοβαρότητας της κατάστασης
- η άρνηση υποστήριξης από τον συγγενικό ή και φιλικό περίγυρο
- το μετατραυματικό στρες
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ