Στον απόηχο των γεγονότων που διαμορφώνουν νέο καθεστώς στην πολύπαθη πατρίδα μας, θεωρούμε καθήκον να συμβάλλουμε στην διαμόρφωση του νέου πλαισίου προσφέροντας τις μαρτυρίες μας για να φωτιστούν οι λεπτομέρειες μέσα από την αλήθεια της Ιστορίας.
Μέγιστο θέμα μέχρι τις ημέρες μας είναι αυτό που αφορά στην ύπαρξη της Μακεδονίας, αρχής γενομένης από την ετυμολογία της λέξεως. Επιχειρήσαμε μία ετυμολογική προσέγγιση και ερμηνεία της λέξεως ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ και ανακαλύψαμε ότι στο λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης Ιωάννου Δρ. Σταματάκου Εκδόσεις «O Φοίνιξ » Ε.Π.Ε., 1972, σελίδες 517, 593-595, καταγράφονται οι λέξεις από τις οποίες προκύπτει ο όρος αυτός, όπως επίσης οι όροι «ΜΑΚΕΔΝΟΝ ΕΘΝΟΣ» και «ΜΑΚΕΔΝΟΣ».
Στο λεξικό καταγράφονται οι ερμηνείες ως εξής:
Μία ανθρωπολογική ερμηνεία δηλαδή «μακεδνός» => «μακρύς» ( μήκος), «υψηλός», «απολήγων εις οξύ», «κωνικός». Στην περίπτωση αυτή ο όρος «μακρύς», «υψηλός» αφορά σε σωματική μορφολογία ( στον σωματότυπο όσων απήρτιζαν το «Εθνος Μακεδνών» ). Στη Φιλοσοφία, ωστόσο, ο όρος « υψηλός» αποκτά άλλη έννοια και σημαίνει το « μη γήϊνο», το «απογειωμένο», το «μεγαλειώδες», π.χ. «υψηλή τέχνη», «υψηλός προσκεκλημένος» κ.λπ. Στην περίπτωση αυτή το «υψηλόν» της έννοιας παίρνει μεταφυσική σημασία και παραπέμπει στη γεωπολιτική ερμηνεία του όρου. Για τον όρο ΜΑΚΕΔΝΟΣ προκύπτει συνεπώς μία γεωπολιτική και γεωστρατηγική ερμηνεία από τη σύνθεση δύο επιμέρους λέξεων, των λέξεων «μάλα» και «κεδνός». Η μεν λέξη «μάλα» σημαίνει «πολύ», η δε λέξη «κεδνός» ( με ίδια ρίζα με το ρήμα «κήδω») σημαίνει, εκτός των άλλων, «πιστός», «σεβάσμιος», «συνετός», «αξιόπιστος», «αγαπητός», «σεβαστός», «πολύτιμος», «επιμελής», «προσεκτικός», ιδιότητες με μεταφυσική έννοια που χαρακτηρίζουν το Θείο Στοιχείο.
Οι δύο αυτές λέξεις – στη σύνθεσή τους- περιγράφουν κατ’ ουσίαν το «ΕΘΝΟΣ ΜΑΚΕΔΝΟΝ», αφού στην επικράτειά του, την περιοχή της Μακεδονίας βρίσκεται η έδρα του Θεού, περιγράφεται συνεπώς η ιερότητα της περιοχής με τις λέξεις «πολύ» και «συνετός», «σεβάσμιος», αναδεικνύοντας σημειολογικά την ιερότητα του Θεού μέσω των χαρακτηριστικών του. Αναφερόμαστε στην ιερότητα της περιοχής επειδή στη Μακεδονία συναντούμε τόσο τον Όλυμπο, ως έδρα των Δώδεκα (12) Θεών της αρχαιότητας, όσο και το Αγιον Ορος, ως έδρα του Θεού των χριστιανών και δη της Ορθοδοξίας, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τη λατρεία της Παναγίας ως γυναίκας, μητέρας του Ιησού Χριστού.
Αναδιφώντας στα ιστορικά στοιχεία που συνοδεύουν την ύπαρξη του «ΕΘΝΟΥΣ ΜΑΚΕΔΝΟΝ», από την αρχαιότητα, προσεγγίζουμε την ελληνική περίοδο της Ιστορίας (μέχρι το 325 π.χ. ). Κατά την εποχή αυτή η άνθηση του « ΜΑΚΕΔΝΩΝ ΕΘΝΟΥΣ» υπήρξε πλήρης, τροφοδότησε με ιστορικά γεγονότα την παράδοση και έφτασε στην ακμή του λόγω μιας προσωπικότητας με στρατιωτικές, διπλωματικές και πολιτικές ικανότητας, της προσωπικότητας του Φιλίππου Β’, βασιλέως της Μακεδονίας που οι πολλές και σημαντικές κατακτήσεις του ελάμπρυναν την προσφορά του στην Ιστορία.
Συνενώσεις
Ο Φίλιππος Β’, πατέρας του Αλεξάνδρου του Μεγάλου, συνέλαβε την ιδέα της συνένωσης των πόλεων – κρατών του αρχαίου κόσμου και μόχθησε για την υπαγωγή τους κάτω από κοινή ηγεσία, ώστε να καταστεί εφικτό να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος από την Ασία, η επέλαση δηλαδή των ασιατικών φύλων στην Ευρώπη. Είναι γνωστές οι προσπάθειες κυρίως των Περσών – μαζί με άλλους ασιατικούς λαούς – για κατάληψη και υποδούλωση των λαών και των εδαφών της Ελληνικής Χερσονήσου στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Οι σκληρές μάχες σε ξηρά και θάλασσα (Θερμοπύλες, Σαλαμίνα κ.λπ. ), αν και αρκετές υπήρξαν νικηφόρες για τους ντόπιους πληθυσμούς, άφησαν έντονα τα σημάδια τους στον λαό και στην οικονομία στην Ελλάδα. Όπως αναφέρει ο Στράβων «… Εστιν ουν Ελλάς και η Μακεδονία…», με ελληνικό τοπικό γλωσσικό ιδίωμα. Για τον λόγο αυτόν ο Φίλιππος Β’ θέλησε να ανατρέψει την καταστροφική αυτή πραγματικότητα για την πατρίδα του. Για να επιτύχει τον στόχο του θεώρησε ότι έπρεπε να συνενώσει υπό την ηγεσία του τις διάφορες πόλεις-κράτη της Ελληνικής Χερσονήσου ώστε, ως ηγέτης, να οδηγήσει τον λαό σε νικηφόρους αγώνες κατά της Ασίας. Για τον σκοπό αυτό ο Φίλιππος μεταχειρίστηκε διάφορους τρόπους που απέβησαν αποτελεσματικοί για τις επιδιώξεις του α) τις επιγαμίες, β) τις συμμαχίες, γ) τη διπλωματία, δ) την στρατιωτική τεχνική.
Ποιος ήταν ο Φίλιππος Β;
Στην Ιστορία αναφέρεται ως γιός του βασιλιά Αμύντα Γ’ της Μακεδονίας και της συζύγου του Ευρυδίκης. Γεννήθηκε στην Πέλλα περί το 368-365 π.Χ. Αιχμαλωτίσθηκε και έζησε στη Θήβα, όπου συνάντησε τον Επαμεινώνδα και διδάχθηκε από αυτόν. Ανέβηκε στον θρόνο της Μακεδονίας αρχικά ως «επίτροπος» του ανήλικου διαδόχου του θρόνου, Αμύντα Δ’ και κατόρθωσε να αναγνωρισθεί ως νόμιμος βασιλιάς. Εισήγαγε την φάλαγγα και το μακρύ δόρυ με το όνομα «Σάρισα» με το οποίο μπορούσε να αντιμετωπιστεί στα πεδία των μαχών και το ιππικό. Κατ’ αρχάς στράφηκε κατά της Θράκης, της Ιλλυρίας και της Δαρδανίας και έπειτα κατά των άλλων. Εφερε εις πέρας νικηφόρες και μη μάχες και ύστερα από πρόσκληση των Θεσσαλών ενεπλάκη στα θέματα της Αμφικτιονίας των Δελφών ή Πυλαίας, όπου λατρευόταν ο θεός Απόλλων. Η Αμφικτιονία των Δελφών σε πολιτικό επίπεδο ασκούσε ηγετικό ρόλο και σε κοινωνικό επίπεδο διαμόρφωνε τα ήθη κατά την εποχή εκείνη. Στις κοινωνίες τα ήθη διαμορφώνονταν, τότε και πάντοτε, με την επίδραση και τις διδαχές των ιερών προσώπων των χώρων λατρείας, τόσο στην αρχαιότητα όσο και στον χριστιανικό κόσμο μέσω της Εκκλησίας. Η διαμόρφωση δε των ηθών, ως αποτέλεσμα του «έθους», της «συνήθειας» δηλαδή, που καταλήγει σε «ήθος», αποτελεί το κομβικό σημείο για τη διαμόρφωση του «έθνους», (η λέξη είναι αποτέλεσμα σύνθεσης των λέξεων «έθος» και «ναίω», ρήμα που σημαίνει «κατοικώ», από όπου παράγεται η λέξη «ναός», δηλαδή «κατοικία του Θεού»).
Πέρα από όσα παραδίδει η Μυθολογία για το ΕΘΝΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ, αναφέρεται ότι μετά τη σύγκληση Συνόδου στην Κόρινθο, όπου ο Φίλιππος Β’ δημιούργησε το ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ με σκοπό να στραφεί κατά της Ασίας, ετέθησαν οι βάσεις για την ενοποίηση, λόγω των κοινών ηθών, των πόλεων-κρατών στην Ελληνική Χερσόνησο και την ανάδειξη σε ενιαία ηγεμονική δύναμη του ΕΘΝΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ.
Δρ.Δρ. ΝΑΣΙΚΑ ΖΩΗ, Καθηγήτρια Κοινωνικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας –
Συμβουλευτική – Ιστορικός
*Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 12 Μαρτίου του 2020.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ