Ακραία χαρακτηρίζεται η κυβερνητική απόφαση για την απειλή επιβολής προστίμου 100 ευρώ, ενώ ολοένα και περισσότεροι συνταγματολόγοι εκτιμούν ότι το μέτρο είναι αντισυνταγματικό και ενδεχομένως να καταπέσει στο ΣτΕ.
Μετά την θύελλα αντιδράσεων για το πρόστιμο των 100 ευρώ που επιβάλλει η κυβέρνηση σε όσους είναι άνω των 60 ετών και δεν έχουν εμβολιαστεί, έρχονται απανωτές τοποθετήσεις συνταγματολόγων περί της νομιμότητας του μέτρου.
Συγκεκριμένα, ο Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, με ανάρτησή του στο facebook χαρακτηρίζει την επιβολή προστίμου αντισυνταγματική.
Παράλληλα, ο συνταγματολόγος Κώστας Μποτόπουλος, μιλώντας στον ΑΝΤ1, χαρακτήρισε το μέτρο προβληματικό και εκτίμησε ότι σε περίπτωση προσφυγής στο ΣτΕ θα καταπέσει.
Ειδικότερα, ο κ. Μποτόπουλος πρόσθεσε πως ο περιορισμός κάποιων προσωπικών ελευθεριών στο πλαίσιο του γενικού συμφέροντος δημόσια υγείας είναι θεμιτός, όχι, όμως και η επιβολή προστίμου. Ακόμα, επεσήμανε ότι οι πολίτες άνω των 60 ετών θα πρέπει να προστατεύονται και όχι να πληρώνουν.
Επιπλέον, χθες (30/11), είχε προηγηθεί η τοποθέτηση του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Κώστας Χρυσόγονου, ο οποίος ανέφερε ότι «το κράτος μπορεί, στο πλαίσιο της συνταγματικά επιβεβλημένης μέριμνάς του για τη δημόσια υγεία, να προβλέψει τους μηχανισμούς των κινήσεων των ανεμβολίαστων, όχι όμως και να τους εξαναγκάσει να εμβολιαστούν, με την επιβολή κυρώσεων με άνιση επίπτωση και σημασία για τον καθένα από αυτούς».
Εντοπίζει πρόβλημα τόσο από πλευράς της προσωπικής αυτοδιάθεσης και ελευθερίας όσο και από πλευράς ισότητας.
«Μπορούν να επιβληθούν μέτρα, για παράδειγμα περιορισμός μετακινήσεων μόνο για ανεμβολίαστους πολίτες, περιορισμός της πρόσβασης των μη εμβολιασμένων πολιτών σε χώρους εστίασης ή αναστολή εργασιακών σχέσεων, ειδικά για εργαζόμενους που έρχονται σε επαφή με το ευρύ κοινό.
Αλλά, μια επιβολή υποχρεώσεων αδιακρίτως, με την απειλή διοικητικού προστίμου και μάλιστα σε μηνιαία βάση, είναι αμφίβολο κατά πόσον υπηρετεί το σκοπό της προστασίας της δημόσιας υγείας. Από την άλλη μεριά, υπερβαίνει τα όρια της προστασίας της προσωπικής τους ελευθερίας», επισημαίνει.
Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ότι το διοικητικό πρόστιμο των 100 ευρώ θα καταβάλλεται μηνιαία σε ειδικό λογαριασμό για την ενίσχυση του ΕΣΥ, ο Κώστας Χρυσόγονος υπογραμμίζει:
«Το ΕΣΥ χρηματοδοτείται, ούτως ή άλλως από το Δημόσιο. Άρα, η επιβολή διοικητικού προστίμου, η οποία επιφέρει κάποια επιπλέον δημόσια έσοδα, στην ουσία ενισχύει αυτά τα έσοδα και συμμετέχει στη χρηματοδότηση του ΕΣΥ, που ούτως ή άλλως θα προερχόταν από τον Προϋπολογισμό.
Άρα, δεν πρόκειται για σοβαρή ενίσχυση του ΕΣΥ, με αυτόν τον τρόπο. Είναι, απλώς, μια ενίσχυση γενικά των δημοσίων εσόδων».
Ωστόσο, από την άλλη ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ και πρώην υπουργός Εσωτερικών, Αντώνης Μανιτάκης, θεωρεί πως το μέτρο είναι θεμιτό συνταγματικά και η κύρωση δικαιολογημένη, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν εξαντληθεί όλα τα ηπιότερα μέσα πειθούς για όσους δεν έχουν εμβολιαστεί.
«Αν η κυβέρνηση θεωρεί μετά από εισήγηση των αρμόδιων επιτροπών υγείας ότι επιβάλλεται για την προστασία της δημόσιας υγείας και της ζωής όλων μας και την επίτευξη της ανοσίας να εμβολιαστούν όλοι οι άνω των 60, τότε δεν τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας, όπως έχει σχετικά κρίνει και η νομολογία, αλλά και θεωρία στη χώρα μας και στην Ευρώπη», επισημαίνει και προσθέτει: «Eφόσον έχουν εξαντληθεί όλα τα μέσα πειθούς και ο κίνδυνος για την ζωή όλων είναι μεγάλος, τότε το μέτρο είναι χωρίς αμφιβολία συνταγματικά θεμιτό».
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ