Το αντιτορπιλικό «Βέλος» είναι ένα πλωτό μουσείο της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας και ένα από τα μόλις 4 διασωθέντα πλοία από τα 175 της κλάσης του που κατασκευάστηκαν.
Οι ΗΠΑ ενέταξαν στον στόλο τους τα 175 αντιτορπιλικά κλάσης Fletcher μεταξύ του 1942-1944. Πρόκειται για την πιο επιτυχημένη κλάση αντιτορπιλικών αφού σε καμία άλλη δεν κατασκευάστηκαν τόσα πολλά πλοία.
Από τα 175 Fletcher class αντιτορπιλικά, τα 19 εξ’ αυτών βυθίστηκαν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ενώ άλλα 6 υπέστησαν σοβαρές ζημιές και καταστράφηκαν. Τα υπόλοιπα, με την πάροδο των ετών, έγιναν παλιοσίδερα, εκτός από 4 που διατηρούνται ως μουσεία, ανάμεσά τους και το «Βέλος».
Τα άλλα τρία Flecher class αντιτορπιλικά που σώζονται σήμερα
Τα άλλα τρία Flecher class αντιτορπιλικά που διασώζονται μέχρι τις μέρες μας ως πλοία-μουσεία είναι το USS Cassin Young (DD-793) που βρίσκεται στη Βοστώνη, το USS Kidd (DD-661) που βρίσκεται στο Μπατόν Ρουζ στη Λουιζιάνα και το USS The Sullivans (DD-537) που βρίσκεται στη Νέα Υόρκη.
Το τελευταίο πήρε την ονομασία του από τους πέντε αδερφούς Σάλιβαν που έχασαν τη ζωή τους στη βύθιση του ελαφρού καταδρομικού USS Juneau στις 13 Νοεμβρίου 1942.
Η απώλεια των πέντε αδελφών της οικογένειας Σάλιβαν ώθησε το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ να θεσμοθετήσει την «πολιτική του μοναδικού επιζώντα» (Sole Survivor Policy). Το Sole Survivor Policy ή η Οδηγία 1315.15 του Υπουργείου Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών “Ειδικές Πολιτικές Διαχωρισμού για Επιβίωση” περιγράφει ένα σύνολο κανονισμών στον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών, που ορίζονται εν μέρει από το νόμο, που έχουν σχεδιαστεί για να προστατεύουν τα μέλη μιας οικογένειας από το στρατό κατά τη διάρκεια της ειρήνης.
Το «Βέλος» στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Το «Βέλος» ναυπηγήθηκε στην Βοστώνη των ΗΠΑ και πήρε την ονομασία USS Charrette (DD-581), προς τιμήν του George Charrette, αξιωματικού του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών που έλαβε το Μετάλλιο Τιμής για τον ηρωισμό του κατά τη διάρκεια του Ισπανο-Αμερικανικού Πολέμου.
Το πλοίο καθελκύστηκε στις 3 Ιουνίου του 1942 και είναι ένα πλοίο με πλούσια ιστορία. Είναι βετεράνος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου καθώς αποτέλεσε μάχιμο πλοίο που πολέμησε στις ναυτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ στον Ειρηνικό Ωκεανό. Σε αυτές τις επιχειρήσεις του Αμερικάνικου Ναυτικού κατά των Ιαπώνων στα νερά του Ειρηνικού Ωκεανού το, τότε, USS Charrette έδρασε ως πλοίο υποστηρίξεως αεροπλανοφόρων, πλοίο ανθυποβρυχιακής και αντιαεροπορικής προστασίας νηοπομπών ενώ βύθισε ένα ιαπωνικό υποβρύχιο (το Ι-175) όπως και ένα ακόμα πλοίο των Ιαπώνων.
Του απονεμήθηκαν δεκατρία αστέρια μάχης (battle stars) όπως και άλλα παράσημα στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ποια άλλα «αδελφάκια» του «Βέλος» ήρθαν στην Ελλάδα
Το 1959 το πλοίο παραχωρήθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό και αφού εκσυγχρονίστηκε στα ναυπηγεία Long Beach της Καλιφόρνιας υπηρέτησε επί 32 χρόνια στο Πολεμικό Ναυτικό της της Ελλάδας σε αποστολές και ασκήσεις.
Μαζί του, δόθηκαν στη χώρα μας τρία ακόμα πλοία ίδιου τύπου, μια παραχώρηση που είχε γίνει στο πλαίσιο αμοιβαίας βοήθειας ΗΠΑ-Ελλάδας.
Πρόκειται για τα πλοία «Ασπίς» [USS Conner – (DD-582)], «Θύελλα» [USS Aulick – (DD-569)] και «Λόγχη» [USS Hall – (DD-583)].
Τρία χρόνια μετά, το 1962, το «δρομολόγιο» ΗΠΑ-Ελλάδα έκαναν δύο ακόμα αντιτορπιλικά κλάσης Fletcher. Ήταν τα πλοία «Θύελλα» [USS Bradford- (DD-545)] και [USS Brown – (DD-546)].
Στο διάστημα από τον Οκτώβριο του 1980 μέχρι τον Φέβρουάριο του 1982, άλλα τέσσερα αντιτορπιλικά κλάσης Fletcher ήρθαν στην Ελλάδα αφού όμως υπηρέτησαν ενδιάμεσα στο ναυτικό της Γερμανίας.
Ήταν τα πλοία «Νέαρχος» [USS Wadsworth- (DD-516)] και «Κίμων» [USS Ringgold – (DD-500)] όπως και τα USS Claxton (DD-571) και USS Dyson (DD-572) τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για ανταλλακτικά για τα υπόλοιπα πλοία της κλάσης τους που υπηρετούσαν στο Πολεμικό Ναυτικό.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ