Η οικία του Ιωάννη Μεταξά (οδός Στρατηγού Δαγκλή 10, Κηφισιά), το σπίτι, όπου γράφτηκε μία από τις σημαντικότερες σελίδες της Νεότερης Ιστορίας, θα υποδεχθεί τους επισκέπτες ανήμερα της εθνικής γιορτής του «ΟΧΙ».
Σύμφωνα με το amarysia, η εγγονή του, ιστορικός, αρχαιολόγος και βραβευμένη με το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο, συγγραφέας παιδικών βιβλίων, Ιωάννα Φωκά, θα ανοίξει τις πόρτες της ιστορικής οικίας, την 28η Οκτωβρίου από τις 11.00 έως τις 15.00, για όσους επιθυμούν να επισκεφθούν έναν χώρο, που γράφτηκε ιστορία, τον χώρο που ο κυβερνήτης Ιωάννης Μεταξάς απάντησε στο τελεσίγραφο, που του μετέφερε ο Ιταλός πρεσβευτής Εμμανουέλε Γκράτσι, «Alors, c’est la guerre» (Λοιπόν, έχουμε πόλεμο).
Στην πρόσοψη του επιβλητικού αρχοντικού, μια μαρμάρινη πλάκα, θυμίζει πως «Εδώ ο Ιωάννης Μεταξάς της 28η Οκτωβρίου 1940 είπε το ιστορικό ΟΧΙ».
Το τηλέφωνο τοίχου και… «έχουμε πόλεμο»
Στο εσωτερικό, όπου κατοικεί η Ιωάννα Φωκά με την οικογένειά της, έχουν διασωθεί κάποια έπιπλα, όπως ο καναπές και η πολυθρόνα, που κάθισαν Μεταξάς και Γκράτσι, αλλά και το τηλέφωνο τοίχου, με το οποίο ο Μεταξάς επικοινώνησε με τον υφυπουργό Τύπου, Θεολόγο Νικολούδη, ζητώντας του να ενημερώσει άμεσα τις εφημερίδες πως «έχουμε πόλεμο».
Μνήμες ελευθερίας…
Από το «ΟΧΙ» του Μεταξά στο έπος… στα βουνά της Αλβανίας!
«Εδώ Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών.
Έκτακτο ανακοινωθέν.
Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν από της 5.30 πρωινής της σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της ελληνοαλβανικής μεθορίου.
Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του Πατρίου Εδάφους».
Ξημερώματα Δευτέρας 28ης Οκτωβρίου του 1940.
Η Ιταλία κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα.
Οι σειρήνες ηχούν απειλητικά.
Τα προπύλαια του Πανεπιστήμιου όμως γεμίζουν κόσμο που φωνάζει ενθαρρυντικά συνθήματα υπέρ της σωτηρίας της πατρίδας.
Στις τρεις τα ξημερώματα 28ης Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρέσβης Εμμανουέλε Γκράτσι φτάνει στο σπίτι του Ιωάννη Μεταξά, στην Κηφισιά.
«Η αρχή του τέλους»
Του παραδίδει το τελεσίγραφο με το οποίο ο Μουσολίνι απαιτούσε να επιτρέψουν στον ιταλικό στρατό να προελάσει ελεύθερα στην Ελλάδα.
Την σκηνή περιγράφει ο ίδιος ο Γκράτσι στο βιβλίο του… «Η αρχή του τέλους»:
«Μόλις καθίσαμε του είπα ότι η κυβέρνηση μου μου είχε αναθέσει να του κάνω μια άκρως επείγουσα ανακοίνωση και χωρίς άλλα λόγια του έδωσα το κείμενο.
Ο Μεταξάς άρχισε να το διαβάζει.
Τα χέρια που κρατούσαν το χαρτί έτρεμαν ελαφρά και μέσα από τα γυαλιά έβλεπα τα μάτια να βουρκώνουν… όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο και με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή μου είπε…”alors cest la querre”».
H εγγονή του Μεταξά, Μαρία Φωκά, έχει στην κατοχή μας μια έκδοση του 1940 με όλα τα διπλωματικά έγγραφα της εποχής του πολέμου, όπως μεταδίδει η ΕΡΤ.
Ανάμεσά τους υπάρχει και το ιταλικό τελεσίγραφο γραμμένο στα γαλλικά που ήταν και η επίσημη γλώσσα της διπλωματίας την εποχή εκείνη.
Η αντίσταση των Ελλήνων φαντάρων ήταν ηρωική.
Οι φαντάροι ορμούν στη μάχη με την λόγχη για να υπερασπιστούν τις εστίες, τους βωμούς την οικογένεια και τους τάφους των προγόνων τους.
Λόγια συγκλονιστικά
Συγκίνησε ο Γιακουμής Χριστόδουλος, πιλότος της ομάδας ΖΕΥΣ της Πολεμικής Αεροπορίας με το μήνυμά του, εν πτήσει, κατά την εντυπωσιακή στρατιωτική παρέλαση, που πραγματοποιήθηκε πέρσι στη Θεσσαλονίκη, το πρωί της 28ης Οκτωβρίου.
Ήταν Οκτώβριος του 2022.
«Είμαστε και θα παραμένουμε έτοιμοι.
Τιμή σε εκείνους που φυλλάτουν θερμοπύλες. Χρόνια Πολλά», είπε στο συγκινησιακά φορτισμένο μήνυμά του.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ