79 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα 13 Αυγούστου του 2023 από το «Μπλόκο της Καλαμαριάς» ενός από τα τελευταία εγκλήματα που διέπραξαν οι ΝΑΖΙ και οι Έλληνες συνεργάτες τους και δωσίλογοι κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1941-1944).
To πρωί της Κυριακής 13 Αυγούστου 1944 Γερμανοί στρατιώτες με Έλληνες συνεργάτες, το γνωστό τάγμα του Δάγκουλα, περικύκλωσαν το κέντρο της Καλαμαριάς και τους γύρω συνοικισμούς και με μια λίστα χαρακτηρισμένων Αριστερών άρχισαν τις έρευνες στα σπίτια που εξελίχθηκαν σε εν ψυχρώ δολοφονίες και πλιάτσικο.
Αφορμή ήταν η εκτέλεση του ταγματασφαλίτη Ιωάννη Βελισσαρίδη, πρωτοπαλίκαρου της ομάδας Πούλου, από την Οργάνωση Προστασίας Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ).
Ιδού τι αναφέρει η Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης μερικές μέρες μετά:
«Την 13-8-44 και από της 4ης πρωινής ώρας και μέχρι της μεσημβρίας περίπου απεκλείσθη άπασα η περιφέρεια του ενταύθα ΙΑ’ Αστυνομικού Τμήματος Συνοικισμού Καλαμαριάς υπό Γερμανών στρατιωτών. Τμήματα δε των ενταύθα Εθνικιστικών Ομάδων ενήργησαν κατ’ οίκον ερεύνας και εξετέλεσαν τους κάτωθι…».
To γλέντι στην πλατεία για να τελειώσει το μακελειό
Αφού οι Γερμανοί στρατιώτες και οι Έλληνες συνεργάτες τους καθ΄υπόδειξη του Δάγκουλα γύρισαν στα σπίτια και εκτέλεσαν συνολικά 13 άτομα ως «αντίποινα» για την εκτέλεση του Βελισσαρίδη, κάνοντας πλιάτσικο και στις περιουσίες τους, έστησαν, μετά από προτροπή του δημάρχου Καλαμαριάς, Δημητρίου Παυλίδη, γλέντι μπροστά στο τότε σχολείο και νυν Δημαρχείο της περιοχής.
Πληροφορίες αναφέρουν πως η λίστα εκτέλεσης περιείχε 30 ονόματα και με την κίνηση αυτή του δημάρχου για το γλέντι σώθηκαν οι υπόλοιποι.
Ο ίδιος ο δήμαρχος επικαλέστηκε πως επρόκειτο για τέχνασμα του ιδίου ώστε να σταματήσει το αιματοκύλισμα. Αυτό το ανέφερε σε λαϊκό δικαστήριο που έγινε αργότερα και τελικά τον «αθώωσε».
Η μαύρη λίστα με τα 13 ονόματα των νεκρών, τα οποία αναγράφονται σε μνημείο που έχει στηθεί στην οδό Κερασούντος (Πάρκο Κερασούντος, πάρκο της 13ης Αυγούστου).
Στο μνημείο έχει ακόμη 12 ονόματα από ανθρώπους που σκοτώθηκαν από γερμανικά πυρά στην περίοδο της κατοχής.
Το ντοκιμαντέρ που υπογράφει ο Μιχάλης Αγραφιώτης και είχε προβληθεί στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ με τίτλο «Τα Ρόδα τα Τριαντάφυλλα» καταγράφει τα γεγονότα.
Δείτε το trailer
Το Μπλόκο της Καλαμαριάς αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον Βασίλη Τσιτσάνη ο οποίος έγραψε το τραγούδι «Ο μπλόκος».
Η εκδήλωση μνήμης
Εκδήλωση μνήμης για τα θύματα της 13ης Αυγούστου 1944 στην Καλαμαριά πραγματοποιείται κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, ο Δήμος Καλαμαριάς, διοργανώνει εκδήλωση τιμής και μνήμης στις 7:00 μ.μ στο Ηρώο της Πλατείας 13ης Αυγούστου (πάρκο Κερασούντος).
Εκεί θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση και στη συνέχεια θα γίνει κατάθεση στεφάνων.
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ