Καμία… τύψη δεν πρέπει να αισθάνεστε όσοι μάθατε να λέτε «σε λέω» ή «με είπες» και όχι «σου λέω» ή «μου είπες», σύμφωνα με τις γλωσσικές συνήθειες από τη Θεσσαλονίκη.
Είναι ένα θέμα για το οποίο οι Θεσσαλονικείς δέχονται… bullying συχνά από τους Αθηναίους και όχι μόνο, άδικα όμως, όπως αναφέρει και ο γλωσσολόγος Γιώργος Μπαμπινιώτης.
Ο τελευταίος είναι ξεκάθαρος: Το ρήμα+αιτιατική (λέγει σε) δεν είναι λάθος, αποτελεί τη συνέχεια του ρήματος+δοτική που υπήρχε στα αρχαία (λέγει σοι) και έπειτα επικράτησε το ρήμα+γενική (λέγει σου).
Συνεπώς, το «σε λέω» δεν είναι καθόλου λάθος, είναι σωστό, σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη.
«Να είστε περήφανοι στη Θεσσαλονίκη γιατί αυτό που λέτε το ‘με λέει’. Είναι η έναρξη της χρήσης, όταν φύγαμε από την παλιά δοτική (λέγει μοι) και πήγαμε πρώτα σε αιτιατική, αυτό που έχουμε στη Θεσσαλονίκη δηλαδή.
Μετά πήγαμε στη γενική που έχουμε στη νότια Ελλάδα και καθιερώθηκε περισσότερο».
Και ο Μπαμπινιώτης συνέχισε:
«Στη γλώσσα ό,τι λέγεται είναι καλοδεχούμενο, και οι δύο χρήσεις είναι σωστές, απλώς σας εξηγώ ότι στην ιστορία της γλώσσας η αιτιατική ήταν η πρώτη που αντικατέστησε τη δοτική, άρα ήταν η παλαιότερη χρήση. Στα ρήματα επικράτησε βέβαια τελικά να χρησιμοποιούμε τη γενική».
Δείτε το video από 5,48
Γεωργία Κουρλίτη
Σε δέρνω, ναι. Σε φιλώ, ναι, Σε πιάνω, ναι. Είναι άμεσο αντικείμενο του ρήματος.
Αλλά σου δίνω κάτι
Πχ σου πιάνω το χέρι.Σου φιλώ το μαγουλο. Όταν υπάρχει και έμμεσο αντικείμενο θεωρώ ότι είναι απαραίτητη η διάκριση τους.Αυτά μας έμαθε η γραμματική. Γιατί να της αλλάζουμε τα φώτα χάριν διευκόλυνσης των ανεπαρκών ; Το με, σε λοιπόν ας το αφήσουμε σαν βορειοελλαδίτικο ιδιωματισμό και όχι σαν κανόνα. Ουδείς Θεσσαλονικιός ή άλλος νιώθει κόμπλεξ για αυτό….αλλά ας μη το ανάγουμε και σε κανόνα…