Λίγο πριν μας αφήσει το 2022 η Ευρώπη και όχι μόνο αυτή παρακολουθεί, δυστυχώς, τον πόλεμο στην Ουκρανία. Έναν πόλεμο που έχει αφήσει και αφήνει πληγές σε μια Ευρώπη που ψάχνει τον…βηματισμό της προκειμένου να μπορέσει να ανταπεξέλθει σε μια σειρά κρίσιμων θεμάτων και να προστατεύσει τους πολίτες της.
Με έναν πόλεμο που έχει φέρει στην καθημερινή ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων ραγδαίες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Και στο οικονομικό…
Ανεξάρτητα τι πίστευε ή πιστεύει ο καθένας μας, ανεξάρτητα με ποια πλευρά τάσσεται ο καθένας και τι προσδοκά να συμβεί, η πραγματικότητα που βιώνουμε μέσα από τις οθόνες μας είναι αμείλικτη. Υπάρχει πόλεμος με θύματα, με καταστροφή, με ξεριζωμό ανθρώπων, με ανυπολόγιστες υλικές ζημιές. Και όλα αυτά το 2022.
Συνέντευξη στον Χρήστο Νάσκα
Το Mynews.gr ζήτησε την άποψη του κυρίου Νικόλαου Παούνη, διεθνολόγου, για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε με τη δική του βοήθεια κάποια γιατί.
Ο κύριος Παούνης έδωσε τις δικές του απαντήσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά αναφέρθηκε επίσης στον ρόλο των ΗΠΑ, την οικονομία και την Κίνα.
– Ακόμη και σήμερα, μετά από τόσους μήνες πολέμου το ερώτημα υπάρχει. Ποιος ευθύνεται για αυτόν τον πόλεμο;
«Κατά την άποψή μου η Ρωσία έχει κάνει μια αδικοπραξία, δηλαδή παραβίασε το διεθνές δίκαιο. Εισέβαλε σε μια κυρίαρχη χώρα. Θα πρέπει όμως να δούμε και τις γεωπολιτικές ιδιαιτερότητες.
Δηλαδή η Ρωσία μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και του υπαρκτού σοσιαλισμού δεν θα έπρεπε ένα μέρος ή τουλάχιστον οι όμορες χώρες με τη ρωσική ομοσπονδία, να ενταχθούν σε δυτικές συμμαχίες, του Βορειοατλαντικού Συμφώνου.
Αυτές οι ανησυχίες της Ρωσίας δεν έγιναν αποδεκτές από το ΝΑΤΟ, ενώ κατά τη δεκαετία του 2000 έγιναν μέλη οι Βαλτικές δημοκρατίες με το ΝΑΤΟ να είναι πολύ κοντά πλέον στα σύνορα με τη Ρωσία.
Αυτό δεν της αφήνει αφενός γεωπολιτικό χώρο για να έχει την απαιτούμενη ασφάλεια, τη λεγόμενη άμυνα βάθους και αφετέρου περιορίζει όλες τις δυνατότητες ελιγμών σε έναν χώρο που παραδοσιακά της ανήκει. Γεωπολιτικά, οικονομικά και εμπορικά.
Η περίπτωση της Γεωργίας το 2008 όπου ο Σαλικασβίλι προσπάθησε να βάλει τη Γεωργία στο ΝΑΤΟ χωρίς κάποια προηγούμενη διαβούλευση με τη Μόσχα θα έπρεπε να μας είχε προβληματίσει και να μας είχε παραδειγματίσει.
Η Γεωργία, η Νότια Οσετία και το δόγμα Γκερασίμοφ
Τότε η Ρωσία εισέβαλλε και μέσα σε πέντε μέρες κατέλαβε τη Νότια Οσετία. Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με το δόγμα Γκερασίμοφ, το οποίο λέει πως ο πόλεμος πρέπει να είναι άνευ ορίων και θα πρέπει, σύμφωνα με το δόγμα, να γίνονται υβριδικές επιχειρήσεις.
Η Ρωσία εκμεταλλεύτηκε και το γεγονός της παρουσίας Ρωσόφωνων σε εδάφη της Ουκρανίας. Και το αποτέλεσμα ποιο ήταν; Ήταν το 2015 να ξεσηκωθούν αυτοί οι πληθυσμοί και να ζητήσουν την αυτονομία τους. Η Ουκρανία ετοιμαζόταν να κάνει ανακατάληψη όλων αυτών των περιοχών, επομένως η Ρωσία προχώρησε σε μια προληπτική επιχείρηση.
Ώστε να διασφαλίσει αφενός την αυτονομία των Ρωσόφωνων πληθυσμού και αφετέρου να διασφαλίσει τα συμφέροντά της και να αποτρέψει την είσοδο των Ουκρανών στο ΝΑΤΟ. Κάτι το οποίο θα δημιουργούσε στη συνέχεια πρωτοφανή προβλήματα ασφαλείας.
Θα μπορούσαμε να δούμε δηλαδή, στο έδαφος της Ουκρανίας πυραύλους που μέσα σε πέντε λεπτά θα έφταναν στη Μόσχα. Δεν θα υπήρχε δηλαδή καθόλου χρόνος αντίδρασης από την πλευρά της Ρωσικής αεράμυνας στο ενδεχόμενο επίθεσης των Δυτικών».
– Πιστεύετε πως είχε εξαντληθεί ο διάλογος μεταξύ Δύσης και Ρωσίας; Πριν φτάσουμε, δυστυχώς, στον πόλεμο
«Καταρχάς υπάρχει απόφαση του 2007 από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ για να ενταχθεί η Γεωργία και με ερωτηματικό η Ουκρανία. Άρα ένα μεγάλο μέρος της τυπικής διαδικασίας είχε γίνει και θεωρούσαν ότι από τη στιγμή που είχε γίνει το αίτημα θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.
Το 2008 η Γεωργία δεν άφησε περιθώρια άλλης αντίδρασης στη Ρωσία. Γιατί επιτέθηκε ο πρόεδρος Σαλικασβίλι στη Νότια Οσετία. Με πυροβολικό, απρόκλητα, εναντίον των κατοίκων της Νότιας Οσετίας.
Το αποτέλεσμα ήταν να αντιδράσει η Ρωσία και να τους προστατεύσει. Τώρα δεν ξέρω αν υπήρχαν τέτοια περιθώρια.
Ξέρετε γιατί; Γιατί υπήρχε μια συγκέντρωση δυνάμεων στην Ουκρανία, από το φθινόπωρο του 2021, πράγμα το οποίο μας προϊδέαζε ότι μπορεί να γινόταν όπως το 2008, που επιτέθηκε η Γεωργία».
«Μεγάλος κερδισμένος αυτή τη στιγμή είναι οι ΗΠΑ»
– Νικητές και ηττημένους δεν έχει ο πόλεμος. Αν σας ζητούσα ένα απολογισμό για το τι έχει γίνει μέχρι τώρα, ποιος θα ήταν αυτός; Σε έναν πόλεμο που δεν έχει τελειώσει. Πού βρισκόμαστε;
«Υπάρχει μια δυσπραγία από την πλευρά της Ρωσίας, δεν είχε προλάβει για παράδειγμα να κάνει την αναδιάρθρωση του στρατού της, ενώ το ΝΑΤΟ δημιούργησε νέα συγκροτήματα μάχης, κάτι που δεν πρόλαβε να κάνει η Ρωσία. Και μιλάμε για ένα τεράστιο πεδίο μάχης όπως είναι η Ουκρανία. Δεν έχει καταφέρει πολλά η Ρωσία στο πεδίο μάχης, δεν έχει καταφέρει σοβαρές επιτυχίες.
Επίσης ούτε η Ουκρανία είναι κερδισμένη γιατί έχει καταστραφεί το σύνολο των υποδομών της. Όλη η χώρα είναι ένα απέραντο ερείπιο αυτή τη στιγμή.
Θα λέγαμε πως μεγάλος κερδισμένος είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες και με την αποστολή των όπλων τροφοδοτούν τη σύρραξη, την αναπαράγουν. Διαιωνίζουν τη σύρραξη.
Αν δεν υπήρχε η αποστολή των όπλων, ίσως να είχε σταματήσει από το καλοκαίρι ο πόλεμος.
Γιατί είναι κερδισμένες οι ΗΠΑ; Γιατί αφενός πέταξαν έξω από την Ευρώπη το φυσικό αέριο της Ρωσίας, γιατί αυτό το αέριο έρχεται να το καλύψει το υγροποιημένο αέριο με τις ΗΠΑ να καλύπτουν περίπου το 60% των αναγκών φυσικού αερίου της Ευρώπης.
Επίσης, μετά την επίθεση της Ρωσίας εμφανίστηκαν τα φοβικά σύνδρομα – των πρώην Ανατολικών χωρών – στο προσκήνιο. Αυτές οι χώρες κάνουν μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα ενώ ακόμη και η Γερμανία, παρά τους συνταγματικούς περιορισμούς ανακοίνωσε εξοπλιστικό πρόγραμμα αξίας 100 δισ. ευρώ το οποίο σχεδόν όλο κατευθυνόταν στις ΗΠΑ.
Και πάλι οι ΗΠΑ είναι κερδισμένες από τις προμήθειες των εξοπλιστικών προγραμμάτων που θα κάνουν οι πρώην Ανατολικές χώρες για να ενισχύσουν την άμυνά τους προετοιμαζόμενες για το ενδεχόμενο Ρωσικής επίθεσης.
Σε αυτές τις χώρες περιλαμβάνονται η Πολωνία, η Ρουμανία, οι Βαλτικές χώρες και βέβαια η Γερμανία με την ανακοίνωση ενός εξοπλιστικού προγράμματος μαμούθ. Και φυσικά η Φινλανδία και η Σουηδία που προαλείφονται σαν τα επόμενα μέλη του ΝΑΤΟ».
– Μπορούμε να μιλήσουμε για υπερκτίμηση των στρατιωτικών ικανοτήτων και δυνατοτήτων της Ρωσίας; Πολλοί πίστευαν πως θα ήταν μια εύκολη νίκη για τους Ρώσους
«Όλοι το πίστευαν αυτό, αλλά για να είμαστε ειλικρινείς δεν μπήκε το σύνολο του Ρωσικού στρατού στο Ουκρανικό πεδίο αφού η Ρωσία πήρε μονάδες από το Βλαδιβοστόκ, από εκεί μεταφέρθηκαν μονάδες για να πολεμήσουν στην Ουκρανία.
Οι μονάδες που βρίσκονταν μπροστά στα σύνορα με την Πολωνία ή με τις Βαλτικές χώρες παραμένουν αλώβητες. Επίσης, από τα 1.400 μαχητικά αεροσκάφη, έχουν λάβει μέρος μέχρι τώρα στις επιχειρήσεις περίπου 350-400. Τα υπόλοιπα παραμένουν αλώβητα και τα κρατάει η Ρωσία ως εφεδρείες».
Η Ευρώπη μετά τον πόλεμο, η Κίνα και ο Βόρειος Αρκτικός Κύκλος
– Πώς θα είναι η Ευρώπη μετά από αυτόν τον πόλεμο;
«Ό,τι και να λέμε δεν μπορεί να επηρεάσει τις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Δεν μπορούμε να μιλάμε για μια δύναμη αντίστοιχη του μεγέθους της Σοβιετικής Ένωσης, που είχε τα πυρηνικά της, που είχε ένα ευρύτερο μέγεθος, που είχε τον Κόκκινο Στρατό.
Η Ευρώπη ίσως αντιμετωπίζει πολύ ευρύτερα προβλήματα, είναι το μεταναστευτικό, είναι η κλιματική αλλαγή, οι ανισότητες στην οικονομική ευμάρεια των περιφερειών της. Και βέβαια το ενεργειακό ζήτημα όπου πρέπει να δούμε αν η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ανταποκριθεί στη μετάβαση».
– Η Κίνα; Ποιος θα είναι ο ρόλος της; Επίσης, τώρα βλέπουμε πόσο κομβικός είναι και ο ρόλος της οικονομίας. Και σε αυτό το πεδίο βλέπουμε να διεξάγεται ένας συνεχής πόλεμος
«Φυσικά και η οικονομία έχει υποκαταστήσει σε μεγάλο ρόλο ακόμη και τις πολιτικές αποφάσεις και κατ΄ επέκταση και τις διπλωματικές αποφάσεις. Η Κίνα είναι μια ανερχόμενη δύναμη που κρατάει τα χρεόγραφα του 40% του χρέους των ΗΠΑ, τεχνολογικά υπερτερεί, έχει πρόσβαση στις σπάνιες γαίες που δεν έχει κανένας άλλος.
Σε αυτές που είναι απολύτως απαραίτητες για την ανάπτυξη και την εφαρμογή των ηλεκτρονικών υπολογιστών, Έχει φτάσει στο σημείο να έχει φτιάξει δορυφόρο να προσομοιάζει στη Σελήνη για να κάνει εξοικονόμηση ενέργειας πάνω από τη Σαγκάη.
Έχει πυραύλους υπερ-υπερηχητικούς που τρέχουν 9 φορές με την ταχύτητα του ήχου. Τα επόμενα χρόνια η Κίνα και οι ΗΠΑ θα απασχολήσουν τον πλανήτη, όχι η Δύση και η Ρωσία. Η Ρωσία είναι πλέον μια υποβαθμισμένη δύναμη.
Να επιστρέψω στην Κίνα και να υπενθυμίσω τα γεγονότα που έγιναν στην Ταϊβάν».
– Ξεφεύγουμε…λίγο από το θέμα μας, αλλά ο Ειρηνικός μπορεί να είναι το επόμενο πεδίο αντιπαράθεσης;
«Κοιτάξτε, τρία σημεία είναι τα πιο καυτά από όλες τις απόψεις. Το πρώτο αφορά τον ενεργειακό τομέα και συμπαρασύρει και τη γεωπολιτική της Ανατολικής Μεσογείου. Το δεύτερο είναι ο Βόρειος Αρκτικός Κύκλος, εκεί που πάει εκεί που πάει να μπει τώρα με τη διαδικασία του κατεπείγοντος στο ΝΑΤΟ η Φινλανδία και η Ρωσία.
Γιατί με την κλιματική αλλαγή έλιωσαν οι πάγοι και βγήκαν στο προσκήνιο αποθέματα φυσικού αερίου στον υποθαλάσσιο χώρο του Βόρειου Αρκτικού Κύκλου που μέχρι πρότινος δεν υπήρχαν και ήταν καλυμμένα με πάγο.
Το τρίτο πεδίο είναι η Σινική θάλασσα και οι περιφερειακές συμμαχίες. Από τη μια πλευρά, Βόρεια Κορέα, Ρωσία και Κίνα και από την άλλη πλευρά Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Φιλιππίνες, Σιγκαπούρη. Εκεί θα γίνει το μεγάλο παιχνίδι για αυτό και έχουμε τη σύμπραξη AUKUS, πριν από δύο χρόνια μεταξύ Αγγλίας, Αυστραλίας και ΗΠΑ».
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ