Η τηλεόραση σήμερα, ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου, προβάλλει 10 αγαπημένες ταινίες, στις οποίες καταγράφεται ο πόλεμος, αλλά και τα γεγονότα της εποχής εκείνης.
Στη ημέρα λοιπόν της Εθνικής μας Επετείου, οι ταινίες αυτές έχουν την τιμητική τους, μέσα από τις οποίες αναβιώνει ο πόλεμος, η πείνα, η κατοχή, αλλά και ο αγώνας με αίμα που δόθηκε για την ελευθερία.
Πολλοί αγαπημένοι πρωταγωνιστές, όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Τζένη Καρέζη, ο Θανάσης Βέγγος και πολλοί άλλοι, όπως οι Μάνος Κατράκης, Δημήτρης Μπισλάνης, Στέφανος Στρατηγός, που μπορεί να μην ήταν πρωταγωνιστές, αλλά άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους, έλαβαν συμμετοχή στις ταινίες αυτές, οι οποίες παραμένουν αγαπημένες, όσα χρόνια και να περάσουν, καθώς θυμίζουν τα γεγονότα της εποχής εκείνης.
Άλλωστε, η εποχή που γυρίστηκαν, δεν ήταν πολύ μακρινή από το τέλος του πολέμου…
Δέκα ταινίες που προβάλλονται σήμερα
1. Κονσέρτο για πολυβόλα (1967)
ΕΡΤ1, 22:00
Η ταινία που γνωρίστηκε η Τζένη Καρέζη με τον Κώστα Καζάκο, οι οποίοι ύστερα παντρεύτηκαν και έμειναν μαζί, μέχρι τον θάνατο της Τζένης το 1992.
Το σενάριο υπογράφει ο Νίκος Φώσκολος, επομένως οι ανατροπές είναι πολλές κατά τη διάρκεια της ταινίας, και θα καθηλώσουν.
Σκηνοθέτης είναι ο Ντίνος Δημόπουλος, ενώ η ταινία είναι της Φίνος Φίλμ.
Πρωταγωνιστούν επίσης ο Μάνος Κατράκης και ο Ανδρέας Μπάρκουλης.
Υπόθεση:
Η Νίκη Βάρσου (Τζένη Καρέζη), μια πολιτική υπάλληλος στο Γενικό Επιτελείο Στρατού, παραμονές του πολέμου του 1940, παραδίδει στρατιωτικά έγγραφα στους Ιταλούς, οι οποίοι την εκβιάζουν με τη ζωή του αδελφού της, που τον κρατούν αιχμάλωτο.
Η πράξη της αποκαλύπτεται και κινδυνεύει να καταδικαστεί σε θάνατο, αλλά ο υποστράτηγος Καραγιαννόπουλος με το ψευδώνυμο Δαρείος (Μάνος Κατράκης) της προτείνει να συνεχίσει να προμηθεύει τους Ιταλούς με έγγραφα, πλαστά όμως αυτή τη φορά. Μαζί της, όμως, μπλέκει και ο Αλέξης Θεοδώρου (Κώστας Καζάκος), ένας νεαρός λοχαγός πεζικού, που είναι ερωτευμένος μαζί της.
Όταν μία δήθεν κλοπή αποκαλύπτεται, ο λοχαγός δικάζεται ως υπαίτιος και καταδικάζεται σε θάνατο…
Τρέιλερ:
2. Ψηλά τα χέρια Χίτλερ (1962)
ΕΡΤ2, 14:00
Ο Θανάσης Βέγγος και ο Βασίλης Διαμαντόπουλος είναι δυο φίλοι, οι οποίοι στην αρχή της ταινίας, συναντιούνται στη μεταπολεμική Ελλάδα και θυμούνται όσα έζησαν στην κατοχή.
Υπόθεση:
Η ταινία ξεκινά, στη μεταπολεμική Ελλάδα, με τους ανθρώπους να κάνουν εκδρομές και να τραγουδούν. Δύο οχήματα που παραλίγο να συγκρουστούν γίνονται η αιτία να βρεθούν ξανά δύο φίλοι που είχαν να ιδωθούν από την Κατοχή, με τον Παναγή να έχει παντρευτεί και να έχει αποκτήσει και παιδιά. Όταν ο Παναγής συστήνει τον Ανέστη στη γυναίκα του και της λέει ότι γνωρίζονται από την Κατοχή, τότε και οι δύο βυθίζονται στις σκέψεις τους και αρχίζει η πρόδρομη αφήγηση.
Οι δυο τους ζουν σε μία αυλή, σε ένα μικρό σπίτι. Δίπλα τους ζει η Δανάη, την οποία την αγαπούν πολύ και αλληλοφροντίζονται. Διακαής πόθος και των δύο είναι να φύγουν από τη χώρα και να πάνε στην Αίγυπτο. Σε κάποια φάση, ένα βράδυ, περιθάλπουν έναν πληγωμένο άντρα, ο οποίος είναι της αντίστασης. Εξαιτίας αυτού, κοντεύουν να χάσουν τόσο το ταξίδι αλλά και μπλέκονται με αυτά τα θέματα.
Αφού πια έχουν πάρει την απόφαση να τα αφήσουν όλα και να φύγουν, ένα γερμανικό μπλόκο τους σταματά. Ένας αντιστασιακός που τους κατεύθυνε λαβώνεται και πεθαίνει. Τότε αυτοί τρέχουν να σωθούν και χωρίζονται. Κι έτσι οι δύο φίλοι χάνονται οριστικά, μέχρι που συναντιούνται ξανά σε εκείνη την εκδρομή χρόνια μετά…
Απόσπασμα:
3. Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά (1969)
ΕΡΤ2, 18:10
Η Αλίκη Βουγιουκλάκη, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, ο Άγγελος Αντωνόπουλος και ο Παντελής Ζερβός, πρωταγωνιστούν στην επετειακή ταινία της Φίνος Φιλμ, σε σενάριο του Λάκη Μιχαηλίδη και σε σκηνοθεσία του Ντίνου Δημόπουλου.
Πλοκή:
Η Μυρτώ Θεοδώρου (Αλίκη Βουγιουκλάκη) είναι μία όμορφη δασκάλα που διορίζεται σε ένα απομακρυσμένο χωριό, την Κρυόβρυση, λίγο πριν ξεσπάσει ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος.
Η νεαρή δασκάλα είναι γεμάτη αγάπη για το λειτούργημά της, αλλά και για τους μαθητές της.
Με πρωτοποριακές ιδέες στην εκπαίδευση, αποφεύγει τις τιμωρίες και το ξύλο, παρότι στην αρχή τα πιτσιρίκια σκέφτονται διάφορα καψόνια.
Τις μεθόδους της δεν εγκρίνουν οι γονείς με τις αναχρονιστικές αντιλήψεις.
Το χωριό εναντιώνεται όταν η δασκάλα συνάπτει δεσμό με τον Στέφανο (Δημήτρης Παπαμιχαήλ), γεωπόνο και γιο του προέδρου (Παντελής Ζερβός).
Το ζευγάρι αποφασίζει να παντρευτεί στις 27 Οκτωβρίου 1940, στο τέλος του γλεντιού όμως, τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου ξεσπά ο πόλεμος και ο Στέφανος φεύγει για το μέτωπο.
Τα νέα που φτάνουν είναι δυσάρεστα, καθώς γίνεται γνωστό ότι ο άνδρας της Μυρτώς είναι νεκρός.
Τα χρόνια της Κατοχής είναι πολύ δύσκολα και η νεαρή δασκάλα αφοσιώνεται στους μαθητές της, έχοντας φύλακα-άγγελο τον συνάδελφό της Άγγελο (Άγγελος Αντωνόπουλος), που έχει μετατεθεί στο χωριό για χάρη της.
Με την απελευθέρωση και με τη σύμφωνη γνώμη του πεθερού της, η Μυρτώ αποδέχεται την πρόταση του Άγγελου να παντρευτούν.
Λίγο πριν ολοκληρωθεί το μυστήριο όμως…
Τρέιλερ:
4. Μια γυναίκα στην Αντίσταση (1970)
ΑΝΤ1, 20:00
Και πάλι η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος, τρία χρόνια μετά το «Κονσέρτο για πολυβόλα», πρωταγωνιστούν και πάλι μαζί, σε μια επετειακή ταινία, αυτή τη φορά παραγωγής της εταιρείας «Καραγιάννης Καρατζόπουλος».
Η σκηνοθεσία είναι και πάλι του Ντίνου Δημόπουλου, με τον ίδιο να υπογράφει και το σενάριο.
Πλοκή: Μία νέα γυναίκα, που πιστεύει ότι έχει χάσει τον αγαπημένο της σε αερομαχία κατά την διάρκεια της Γερμανικής εισβολής, δέχεται να πάρει μέρος στην ελληνική αντίσταση.
Πρωταγωνιστούν: Τζένη Καρέζη, Κώστας Καζάκος, Άγγελος Αντωνόπουλος, Άλκης Γιαννακάς.
Σκηνοθεσία: Ντίνος Δημόπουλος. Σενάριο: Ντίνος Δημόπουλος / Λάζαρος Μοντανάρης.
Μουσική επιμέλεια: Κώστας Καπνίσης. Διάρκεια: 94′
Τρέιλερ:
5. Υπολοχαγός Νατάσα (1970)
Alpha, 21:00
Από τη λίστα των επετειακών ταινιών, δε θα μπορούσε να λείπει η «Υπολοχαγός Νατάσα», η οποία και αποτελεί την πιο γνωστή ταινία της κατηγορίας αυτής, αλλά και την εμπορικότερη του ελληνικού κινηματογράφου, αφού στην πρώτη της προβολή, έκοψε 751.117 εισιτήρια.
Είναι η στιγμή που συναντιούνται οι δρόμοι της Αλίκης Βουγιουκλάκη και του Νίκου Φώσκολου και ο αρχικός τίτλος της ταινίας ήταν «Υπολοχαγός Ναυσικά» Όμως το όνομα δεν άρεσε καθόλου στην Αλίκη και έτσι το όνομα αντικαταστάθηκε με το Νατάσα.
Πλοκή:
Νταχάου 1965.
Η Νατάσσα Αρσένη επισκέπτεται το χώρο συγκέντρωσης που την βρήκαν οι Αμερικανοί στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και στη συνέχεια ξεκινά το ταξίδι της επιστροφής της στην Ελλάδα. Μέσα στο τρένο ο νους της γυρίζει στο παρελθόν. Θυμάται τις παραμονές του ελληνο-ιταλικού πολέμου που γνώρισε τον μεγάλο της έρωτα, τον Ορέστη.
Τότε που ανάμεσα στους Γερμανούς αξιωματικούς ήταν και ο συμφοιτητής της στο ωδείο, Μαξ Ρόιτερ, ο οποίος έγινε υπολοχαγός των SS, παρ’ όλο που η μητέρα του ήταν Ελληνίδα.
Θυμάται τις περιπέτειες που πέρασε μέχρι να βρεθεί με τον Ορέστη, τον γάμο της που κόντεψε να διακοπεί από τον Μαξ, αλλά και τα βασανιστήρια που υπέστη από τον ίδιο τον Μαξ.
Θυμήθηκε, όμως, και το χαμό του Ορέστη, που εκτελέστηκε από Έλληνες αντάρτες που τον πέρασαν για Γερμανό, αλλά και το παιδί που είχε αποκτήσει μαζί του…
Παίζουν: Αλίκη Βουγιουκλάκη, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Κώστας Καρράς, Σπύρος Καλογήρου, Ελένη Ζαφειρίου, Κάκια Παναγιώτου, Ανδρεάς Φιλιππίδης, Θάνος Γραμμένος, Ν. Δενδρινός, Μαλαίνα Ανουσάκη, Αγγέλα Καζακίδου
Τρέιλερ:
6. Ουρανός (1962)
Βουλή, 22:00
Πρόκειται για μια από τις καλύτερες αντιπολεμικές ταινίες παγκοσμίως, με πολλά βραβεία και διακρίσεις και για την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους που σκηνοθετεί ο Τάκης Κανελλόπουλος.
Πρωταγωνιστούν οι Φαίδων Γεωργίτσης, Τάκης Εμμανουήλ, Ελένη Ζαφειρίου, Νίκη Τριανταφυλλίδη.
Υπόθεση:
Στη μακεδονική επαρχία, δύο ζευγάρια χωρίζουν με την έναρξη του πολέμου.
Οι δύο άντρες πάνε στο μέτωπο της Αλβανίας.
Πολεμούν πλάι-πλάι με τον δάσκαλο, ο οποίος θα σκοτωθεί πρώτος. Στη συνέχεια, θα πέσουν και οι ίδιοι, το μέτωπο θα καταρρεύσει και το πένθος θα σκεπάσει τα πάντα.
26 Οκτωβρίου 1940: Σε ένα φυλάκιο στα ελληνοαλβανικά σύνορα, η ζωή των στρατιωτικών κυλά ήρεμα.
29 Οκτωβρίου 1940: Έχει κηρυχθεί ο πόλεμος με τους Ιταλούς και οι στρατιώτες αλλάζουν μονάδες ανάλογα με την ειδικότητά τους.
Άνοιξη 1941: Μετά την κατάκτηση της χώρας από τους Γερμανούς, οι στρατιώτες επιστρέφουν από τα μέτωπα του πολέμου, στα σπίτια τους με τα πόδια.
Αξιοσημείωτη η τελευταία φράση: «ποιος μωρέ καίγονταν να ιδεί καπνό από το τζάκι του σπιτιού του και μετά ας πέθανε».
Τρέιλερ:
7. Όχι (1969)
ΣΚΑΪ, 16:00
Δε θα μπορούσε να μην αποτελεί τίτλο ταινίας, η λέξη «όχι», η οποία και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, με την Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου.
Η ταινία είναι σε παραγωγή Τζέιμς Πάρις, ο οποίος και επί Χούντας, γύριζε πολλές ταινίες πατριωτικού χαρακτήρα.
Πρωταγωνιστούν οι Βέρα Κρούσκα, Κώστας Πρέκας, Στέφανος Στρατηγός και Χρήστος Πολίτης, ενώ σκηνοθέτης είναι ο Ντίμης Δαδήρας.
Πλοκή:
Η κόρη του Ιταλού πρέσβη στην Αθήνα είναι ερωτευμένη με έναν αξιωματικό του ελληνικού στρατού, τον Δημήτρη Νικολάου.
Η ελληνο-ιταλική σύρραξη θα τους χωρίσει και η νίκη των Γερμανών θα φέρει έναν αξιωματικό των Ες-Ες στο σπίτι του αγαπημένου της.
Εκείνη θα αρνηθεί να υποκύψει στο επίμονο φλερτ του Γερμανού.
Ο αγαπημένος της θα επιστρέψει στην Ελλάδα ως σαμποτέρ.
Πρωταγωνιστούν: Στέφανος Στρατηγός, Κώστας Πρέκας, Βέρα Κρούσκα, Χρήστος Πολίτης, Γρηγόρης Βαφιάς, Δημήτρης Μπισλάνης.
Σκηνοθεσία: Ντίμης Δαδήρας.
Σενάριο: Αντώνης Δαυίδ.
Τρέιλερ:
8. Η μάχη της Κρήτης (1970)
MEGA, 16:00
Ταινία και πάλι παραγωγής του Τζέμς Πάρις, σε σκηνοθεσία του σπουδαίου Βασίλη Γεωργιάδη.
Πλοκή: Ένας εύελπις (Χρήστος Πολίτης) αναλαμβάνει να οδηγήσει με ασφάλεια το ελληνικό απόθεμα χρυσού στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κρήτη, φυγαδεύοντάς το από τους Γερμανούς που προελαύνουν στην ηπειρωτική χώρα.
Εκεί, με τη βοήθεια του πατέρα του (Φερνάντο Σάντσο), της αδελφής του (Γιώτα Σοϊμοίρη) και μιας νοσοκόμας του Ερυθρού Σταυρού (Μαρία-Πία Κόντε), που θα τους προδώσει τελικά, θα παραδώσουν το χρυσάφι σε ένα ελληνικό αντιτορπιλικό πλοίο.
Ο εύελπις θα σκοτωθεί και η αδερφή του θα κερδίσει την καρδιά ενός Άγγλου τυχοδιώκτη (Γιώργος Τζώρτζης), ο οποίος θα μείνει να αγωνιστεί μαζί της στην Κρήτη.
Παίζουν οι: Φερνάντο Σάντσο, Χρήστος Πολίτης, Γιώργος Τζώρτζης, Μαρία Πία Κόντε, Πάολο Καζέλλα, Στέφανος Στρατηγός, Γιώτα Σοϊμοίρη, Άνχελ ντελ Πόθο και Λουίζα Αριβέλη.
Σκηνοθεσία: Βασίλης Γεωργιάδης.
Σενάριο: Σταμάτης Φιλιππούλης – Βασίλης Μανουσάκης.
Παραγωγή: Καραγιάννης – Καρατζόπουλος. Διάρκεια: 106′.
Τρέιλερ:
9. Αυτοί που μίλησαν με τον θάνατο (1970)
OPEN, 21:00
Ταινία, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Γιάννης Δαλιανίδη, με πρωταγωνίστρια τη «μούσα» του Ζωή Λάσκαρη, η οποία και υποδύεται μια νέα που γίνεται εθελόντρια νοσοκόμα, κατά τη διάρκεια του πολέμου, συμμετέχοντας παράλληλα στην αντίσταση.
Στην ταινία πρωταγωνιστεί, μεταξύ άλλων και ο Χρόνης Εξαρχάκος, τον οποίο αν και έχουμε συνηθίσει σε κωμικούς ρόλους, η ερμηνεία του στην ταινία αυτή, πραγματικά καθηλώνει.
Πλοκή:
Η Μάρθα, ο Κώστας, ο Γιάννης, ο Νέστορας και ο Πάνος είναι μια παρέα συμφοιτητών.
Το πάρτυ που δίνει στο σπίτι της η Μάρθα, το διαδέχεται το επόμενο πρωινό η κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου. Τα αγόρια θα φύγουν για το μέτωπο, ενώ η Μάρθα θα γίνει εθελόντρια νοσοκόμα και θα μετατεθεί στη Θεσσαλονίκη, όπου θα βρεθεί και ο Κώστας τραυματισμένος.
Λίγους μήνες αργότερα θα βρεθούν όλοι στην Αθήνα συνεχίζοντας τις σπουδές τους, αλλά και οργανώνοντας μια αντιστασιακή ομάδα, στην οποία ο Κώστας δεν δέχεται να μπει γιατί ο πατέρας του ποτέ δεν έκρυψε τα φιλογερμανικά αισθήματά του.
Όταν η οικογένειά του αρχίζει να αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης, ο Κώστας πιάνει δουλειά σαν μεταφραστής στη γκεστάπο.
Πρωταγωνιστούν: Ζωή Λάσκαρη, Γιάννης Φέρτης, Χρόνης Εξαρχάκος, Νικηφόρος Νανέρης, Βαγγέλης Σειληνός, Άννα Παϊτατζή, Ελένη Ζαφειρίου, Παντελής Ζερβός, Μάνος Κατράκης.
Σκηνοθεσία: Γιάννης Δαλιανίδης.
Παραγωγή: Φίνος Φιλμ. Διάρκεια: 92′
Τρέιλερ:
10. 28η Οκτωβρίου, ώρα 5:30 (1971)
OPEN, 23:00
Αμέσως μετά το «Αυτοί που μίλησαν με τον θάνατο», ακολουθεί μια ακόμη ελληνική επετειακή ταινία, στη συχνότητα του OPEN.
Η ταινία «28η Οκτωβρίου, ώρα 5:30» είναι και αυτή παραγωγής Τζέιμς Πάρις, σε σκηνοθεσία του Κώστα Καραγιάννη.
Πλοκή:
Η κήρυξη του πολέμου βρίσκει τους κατοίκους ενός μικρού μακεδονικού χωριού, της Μικρής Λεύκας, σε γλέντι, αλλά τα παλικάρια σταματούν αμέσως το χορό και ξεκινούν για τον πόλεμο.
Με την κατάρρευση του μετώπου, οι Γερμανοί μπαίνουν στο χωριό και ο διοικητής τους ο υπολοχαγός Βίλι Κνουτ (Λάκης Κομνηνός) μετατρέπει το κρατικό εργοστάσιο ξυλείας σε εργοστάσιο κατασκευής πολεμοφοδίων. Υποχρεώνει τους κατοίκους να δουλεύουν σ’ αυτό.
Μέσα σε κλίμα βίας και τρομοκρατίας, το πνεύμα της αντίστασης φουντώνει, μέχρι που έρχεται η μέρα της απελευθέρωσης και μια νέα ζωή αρχίζει.
Στυλοβάτες της αντίστασης υπήρξαν ο τρελόγερος Τρύφωνας Πλατανιάς (Φερνάντο Σάντσο), που στην πραγματικότητα ήταν ένας συνετός και ένθερμος πατριώτης, και ο γιος του Κυριάκος (Γιάννης Κατράνης) που είχε χάσει τα δύο πόδια του στο αλβανικό μέτωπο.
Πρωταγωνιστές: Χ.Πολίτης, Β.Κρούσκα, Λ.Κομνηνός. Σκηνοθεσία Κ.Καραγιάννης. Παραγωγή: Τζ. Πάρις. Διάρκεια: 100′.
Τρέιλερ:
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ