Απόψε (25/5) το βράδυ θα προβληθεί από τη συχνότητα της ΕΡΤ2 η γνωστή ταινία του Αλέξη Δαμιανού «Ευδοκία», στην οποία και ακούστηκε το ξακουστό «Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας», που χορεύει ο λοχαγός Μπάσκος στη σκηνή που γνωρίζει την Ευδοκία.
Η ταινία θεωρείται από τις καλύτερες του ελληνικού κινηματογράφου και η πρωταγωνίστρια Μαρία Βασιλείου, απέσπασε το βραβείο Α’ Γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Η υπόθεση της ταινίας
Ένας λοχίας γνωρίζεται με την Ευδοκία, μια πόρνη, την οποία και παντρεύεται. Δεμένοι με μια κοινή μοίρα που τους ορίζει, οι δύο εραστές εξεγείρονται ενάντια σ’ ένα πιο ισχυρό απ’ αυτούς κοινωνικό σύστημα και συντρίβονται, όπως στην κλασική τραγωδία.
Ρεαλισμός, σκληρό φως, γυμνά τοπία. Η πόλη της Ευδοκίας έχει φτωχογειτονιές, άδεια σοκάκια, χωράφια. Μια πόρνη που θέλει να ζήσει, να είναι ελεύθερη. Να αγαπήσει και να αγαπηθεί πάνω απ’ όλα ως άνθρωπος.
Οι ήρωες της Ευδοκίας ζουν στα όρια ενός σουρεαλιστικού κόσμου, τυπικά ελληνικού, όπου το παράλογο αποτελεί καθημερινό στοιχείο της πραγματικότητας.
Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας
Το περίφημο «Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας» που συνέθεσε ο Μάνος Λοΐζος, ακούγεται στα πρώτα λεπτά της ταινίας και αποτελεί σήμα κατατεθέν της.
Ο συνθέτης όταν έγραψε τη μελωδία αυτή, την έδωσε στον στιχουργό και σχεδόν μόνιμο συνεργάτη του Λευτέρη Παπαδόπουλο, για να γράψει τους στίχους. Τότε εκείνος του είπε:
«Αυτό το πράγμα δεν παίρνει λόγια, δεν υπάρχουν στίχοι να το υποστηρίξουν». Ανάμεσα σε εκείνους που χόρεψαν το συγκεκριμένο ζεϊμπέκικο ήταν και ο θρυλικός αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Παπανδρέου.
Τα παραλειπόμενα της ταινίας
Παρόλο που σύμφωνα με το σενάριο η ταινία διαδραματίζεται σε «μια μικρή επαρχιακή πόλη της Βόρειας Ελλάδας», στην πραγματικότητα τα γυρίσματα έγιναν εξ ολοκλήρου στην Αττική (μεταξύ άλλων σε Χαϊδάρι, Αιγάλεω, Αγία Παρασκευή και Κηφισιά). Η διάσημη σκηνή του ζεϊμπέκικου γυρίστηκε σε ένα ταβερνάκι στην Κάτω Κηφισιά.
Επίσης, εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους δεν επέλεξε επαγγελματίες ηθοποιούς, αλλά δυο ερασιτέχνες, τους οποίους και ανακάλυψε τυχαία.
Η Μαρία Βασιλείου, που κέρδισε το βραβείο ήταν Κύπρια κοπέλα, τη φωνή της οποία ντούμπλαρε η ηθοποιός και τραγουδίστρια, Ελένη Ροδά, αφού η ίδια είχε έντονη κυπριακή προφορά.
Το περίεργο είναι πώς αν και η ερμηνεία της Βασιλείου απέσπασε διθυραμβικά σχόλια, η ίδια κυριολεκτικά εξαφανίστηκε. Συμμετείχε αργότερα σε δυο ταινίες του Ομήρου Ευστρατιάδη, ενώ έκανε και ένα πέρασμα από τον «Θίασο του Θόδωρου Αγγελόπουλου, όμως έκτοτε ποτέ κανείς δεν την ξαναείδε.
Οι φήμες άρχισαν να οργιάζουν. Κάποιοι είπαν πως πέθανε σε τροχαίο ατύχημα στην Αγγλία, πράγμα που όπως αποδείχτηκε, δεν ευσταθούσε. Η πραγματικότητα ήταν ότι η Βασιλείου όντως επέστρεψε στο Λονδίνο, όπου και παντρεύτηκε. Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τη ζωή της, πέρα από το γεγονός ότι τελικά πέθανε από καρκίνο το 1989.
Σκηνοθεσία-σενάριο: Αλέξης Δαμιανός.
Μουσική: Μάνος Λοΐζος.
Παίζουν: Μαρία Βασιλείου, Χρήστος Ζορμπάς, Κούλα Αγαγιώτου, Γιώργος Κουτούζης, Βασίλης Παναγιωτόπουλος.
Διάρκεια: 99΄
Η ταινία θα προβληθεί από τη συχνότητα της ΕΡΤ2, απόψε (25/5) στις 22:00.