Σαν σήμερα στην 1η Σεπτεμβρίου του 1902, δηλαδή, πριν από 120 χρόνια, προβλήθηκε στους κινηματογράφους η πρώτη ταινία επιστημονικής φαντασίας με τίτλο, «Ταξίδι στη Σελήνη»!
Μία βωβή ασπρόμαυρη γαλλική ταινία («Le Voyage Dans Le Lune» ο πρωτότυπος τίτλος της στα γαλλικά) που δημιουργήθηκε 70 χρόνια σχεδόν, πριν ο άνθρωπος πατήσει στο φεγγάρι και θεωρείται ορόσημο για την μετεξέλιξη της έβδομης τέχνης!
Ποιος είναι ο δημιουργός της
Δημιουργός και εμπνευστής της ήταν ο πρωτοπόρος Γάλλος Ζορζ Μελιές, πρώην ταχυδαχτυλουργός σε θέατρο, ο οποίος έθεσε τις βάσεις του μυθοπλαστικού κινηματογράφου.
Η ταινία διαρκεί 8 με 14 λεπτά αναλόγως με τα πόσα καρέ ανά δευτερόλεπτο προβάλλεται και είναι εμπνευσμένη από δύο έργα του Ιούλιου Βερν, το «Από τη Γη στη Σελήνη» και το «Γύρω από τη Σελήνη» και το «Άνθρωποι στην Σελήνη» του Χέρμπερτ Γουέλς.
Επιπλέον, κόστισε 10.000 γαλλικά φράγκα, σημαντικό ποσό για εκείνη την εποχή.
Η πλοκή
Η ταινία εξιστορεί το ταξίδι μίας ομάδας έξι γενναίων αστρονόμων να πραγματοποιήσουν το πρώτο ταξίδι του ανθρώπου στο φεγγάρι, με τη βοήθεια μίας κάψουλας-ρουκέτας, η οποία ανατινάζει την επιφάνεια του. Εκεί θα βρουν τους κατοίκους του φεγγαριού (Selenites), μπλέκοντας σε περιπέτειες και κατά την επιστροφή τους στη γη θα φέρουν και έναν αιχμάλωτο.
Στην ταινία πρωταγωνιστούν εξέχοντες ηθοποιοί του θεάτρου εκείνης της εποχής όπως , ο Βικτόρ Αντρέ, ο Μπλετ Μπερνόν και ο Ζαν Ντ’ Αλσί, ενώ πρωταγωνιστής είναι ο ίδιος ο Μελιές.
Ο πρωτοπόρος Μελιές
Μάλιστα, ο Μελιές χρησιμοποιεί πρωτοποριακές τεχνικές κινουμένων σχεδίων και ειδικών εφέ αλλά και δημιουργικό μοντάζ πολύ πιο πριν από τον Αμερικανό Γκρίφιθ («Η γέννηση ενός έθνους», «Μισαλλοδοξία»), ο οποίος χωρίς να τον έχει γνωρίσει, είπε κάποτε αναφερόμενος σ’ αυτόν: «Του χρωστώ τα πάντα».
Ακαδημαϊκοί έχουν σχολιάσει για την ταινία «Ταξίδι στη Σελήνη» ότι έχει και ύφος «παταφυσικής και αντι-ιμπεριαλιστικής σάτιρας».
Τα πνευματικά δικαιώματα και η πτώχευση
Την εποχή που κυκλοφόρησε η ταινία, ο θεσμός κατοχύρωσης των πνευματικών δικαιωμάτων δεν ήταν γνωστός, με αποτέλεσμα ο Μελιές να πέσει θύμα πειρατείας και η ταινία του να αντιγραφεί από πολλούς, οι οποίοι επωφελήθηκαν της απολαβής χρημάτων από την πώλησή της.
Λίγα χρόνια αργότερα η εταιρεία του Μελιές κήρυξε πτώχευση και ο ίδιος έγινε πωλητής παιχνιδιών.
Οι έπαινοι και άλλες δημιουργίες του Μελιές
Η ταινία αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον μετέπειτα γαλλικό κινηματογράφο.
Μάλιστα, το φιλμ θεωρούταν χαμένο έως το 1930, και μετά την αποχώρηση του Μελιές από τον χώρο.
Όμως, το 1930, επανήρθε στο φως, όταν άρχισε να αναγνωρίζεται στον Μελιές η σπουδαιότητα του έργου του προς στην ιστορία του κινηματογράφου. Μια αυθεντική χειροποίητη επιχρωμάτωση ανακαλύφθηκε το 1993, και αποκαταστάθηκε το 2011.
Ο Μελιές φέρεται επίσης ως ο δημιουργός και των πρώτων έγχρωμων ταινιών, τις οποίες κατάφερε να δημιουργήσει χρωματίζοντας τα κινηματογραφικά καρέ με το χέρι.
Το 1897 σκηνοθέτησε και γύρισε ταινίες μικρού μήκους με θέμα την Ελλάδα, όπως η «Ναυμαχία στην Ελλάδα» και «Σφαγές στην Κρήτη».
Η προσφορά του στον κινηματογράφο αναγνωρίστηκε από την Ακαδημία των Τεχνών της Γαλλίας, ενώ το 1931 του απονεμήθηκε το Βραβείο της Λεγεώνας της Τιμής.
Από το 1946 έχει θεσμοθετηθεί η ετήσια απονομή του Βραβείου Μελιές για την καλύτερη γαλλική κινηματογραφική παραγωγή.
Επίσης, το The Village Voice τη συμπεριέλαβε ανάμεσα στις 100 Σπουδαιότερες Ταινίες του 20ου αιώνα, κατατάσσοντας την στην 84η θέση.
«Ταξίδι στη Σελήνη» στη σύγχρονη τέχνη
Σκηνές από την ταινία χρησιμοποιήθηκαν στο βίντεο κλιπ του «Heaven For Everyone» των Queen, ενώ το κλιπάκι της επιτυχίας των Smashing Pumpkins «Tonight, Tonight» είναι εμπνευσμένο από το «Ταξίδι στη Σελήνη».
Πηγές: artigo.gr, sansimera.gr, el.wikipedia.org
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ